Phân Tích Chiến Thắng Mtao Mxây: 33+ Bài Văn Mẫu Hay

Phân Tích Chiến Thắng Mtao Mxây ❤️️33+ Bài Văn Mẫu Hay ✅ Tham Khảo Tuyển Tập Văn Mẫu Đặc Sắc Với Những Ý Văn Phân Tích Ngắn Gọn Và Chi Tiết.

Dàn Ý Phân Tích Chiến Thắng Mtao Mxây

Lập dàn ý phân tích bài Chiến thắng Mtao Mxây là bước quan trọng trong quá trình làm bài. Dàn ý phân tích Chiến thắng Mtao Mxây sẽ giúp các em học sinh nắm được bố cục và luận điểm chính của bài viết. Tham khảo mẫu dàn ý phân tích đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây chi tiết như  sau:

I. Mở bài phân tích Chiến thắng Mtao Mxây:

• Giới thiệu về nội dung và giá trị của sử thi Đăm săn và vị trí đoạn trích chiến thắng Mtao-Mxây: Là sử bộ sử thi nổi tiếng của dân tộc Ê Đê kể về câu chuyện cuộc đời của tù trưởng Đăm Săn cũng chính là câu chuyện về cộng đồng thị tộc trong buổi đầu lịch sử. Đoạn trích thuộc phần giữa tác phẩm.
• Khái quát chung về nội dung và nghệ thuật của đoạn trích: Kể chuyện Đăm Săn đánh tù trưởng Mtao Mxây, cứu được vợ và đem lại vinh quang cho cộng đồng.

II. Thân bài phân tích Chiến thắng Mtao Mxây:

1.Cuộc đọ sức giữa Đăm Săn và Mtao Mxây:

a. Nguyên nhân của cuộc chiến:

• Cuộc chiến xảy ra do Mtao – Mxay cướp vợ của Đăm Săn đó là Hơ Nhị.
• Người Ê-Đê lại tôn thờ chế độ mẫu hệ, cho nên việc bị cướp vợ không còn là nỗi đau của cá nhân, của gia đình mà nó trở thành nỗi sỉ nhục lớn của cộng đồng. Vì thế cuộc chiến của Đăm Săn và Mtao Mxây không chỉ là cuộc chiến là cuộc chiến để giành lại vợ mà còn là cuộc quyết đấu để bảo vệ danh dự cộng đồng.

b. Diễn biến cuộc chiến giữa hai tù trưởng:

-Đăm Săn khiêu chiến và thái độ của Mtao-Mxây

• Lời khiêu chiến của Đăm Săn: “Ta thách nhà ngươi”, ta sẽ “bổ đôi” sàn hiên, “chẻ ra kéo lửa” cầu thang, “hun” nhà, ví Mtao Mxây như lợn nái, trâu. Thái độ quyết liệt, tự tin.
• Thái độ của Mtao- Mxây: “Không xuống vì bận ôm vợ hai chúng ta”, sợ bị đâm khi đang đi, không dám múa khiên trước. Thái độ từ chọc tức đến sợ hãi, tần ngần do dự

-Vào cuộc chiến:

*Hiệp đấu thứ nhất:

•Mtao-Mxây:

• Múa khiên “kêu lạch xạch như quả mướp
• Chạy bước thấp, bước cao chỉ chém trúng cái cọc cột trâu nhưng khoe được học thần Rồng, là tướng quen đánh trạm trận, quen xéo nát thiên hạ.
• Mtao- Mxây kém cỏi nhưng huênh hoang, khoác lác, ngạo mạn

•Đăm Săn:

+Không nhúc nhích, châm biếm mỉa mai Mtao Mxây

+Một lần xốc tới vượt một đồi tranh, vượt một đồi lồ ô, chàng chạy vút qua phía Đông, vút qua phía Tây

+Đăm Săn là người bình tĩnh, tự tin, với sức mạnh và tài năng phi thường

*Hiệp đấu thứ hai:

Nhờ miếng trầu của vợ, Đăm săn múa khiên chàng múa trên cao gió như bão, múa dưới thấp gió như lốc, núi ba lần rạn nứt, ba dồi tranh bật rễ,…, đâm trúng kẻ thù nhưng không thủng. Chi tiết miếng trầu là biểu hiện cho sức mạnh cộng đồng. Sức mạnh của Đăm Săn được tương trợ bởi cộng đồng. Nổi bật sức mạnh phi thường của Đăm Săn.

*Hiệp đấu thứ ba:

Nhờ sự giúp đỡ của ông trời Đăm Săn đã tìm ra điểm yếu và chiến thắng kẻ thù. Chi tiết sự trợ giúp của ông trời trong đoạn trích cho thấy, ở thời kì này con người và thần linh có liên quan mật thiết với nhau, đó là dấu vết của tư duy thần thoại, tuy nhiên ở thời đại của sử thi thần linh chỉ góp phần tương hỗ, trợ giúp chứ không hoàn toàn quyết định. Qua đây vẫn đề cao sức mạnh người anh hùng.

2.Phân tích lễ ăn mừng chiến thắng Mtao Mxây:

a. Phân tích cảnh Đăm Săn cùng nô lệ trở về sau chiến thắng Mtao Mxây:

• Ba cuộc đối thoại giữa Đăm Săn và dân làng vừa có sự trùng lặp vừa có sự tăng tiến.
• Qua những lời đối thoại ấy cho thấy thái độ yêu mến ngưỡng mộ, thán phục, một lòng đi theo Đăm Săn của dân làng.
• Cho thấy mối quan hệ thống nhất giữa cá nhân với cộng đồng, đề cao vai trò của người anh hùng trong sự hợp nhất, mở rộng thị tộc, bộ lạc đem lại sự phồn vinh cho cộng đồng.

b. Phân tích cảnh ăn mừng chiến thắng Mtao Mxây:

• Âm thanh: Tiếng cồng chiêng nhộn nhịp đó là nét đẹp truyền thông, bản sắc văn hóa của người Ê-đê. Âm thanh ấy thể hiện sự sung túc, giàu sang, là sức mạnh, vẻ đẹp của vật chất, tinh thần của cộng đồng.
• Con người: Các tù trưởng từ phương xa đến, khác “đông nghịt”, tôi tớ “chật ních cả nhà”. Cho thấy niềm vui, sự đồng tâm, thống nhất trong cộng đồng
• Hình ảnh người anh hùng Đăm Săn: Nằm trên võng, tóc thả trên, uống không biết say, ăn không biết lo, chuyện trò không biết chán, đôi mắt long lanh, bắp chân to bằng xà ngang… Đó là vẻ đẹp sức mạnh mộc mạc, giản dị nhưng rất gần gũi với rừng núi, oai phong, dũng mãnh khác thường. Qua đó cho thấy cái nhìn đầy ngưỡng mộ sùng kính, tự hào của nhân dân với người anh hùng của cộng đồng.

3.Phân tích giá trị nghệ thuật trong Chiến thắng Mtao Mxây:

• Ngôn ngữ trang trọng, kết hợp ngôn ngữ kể, tả của người dẫn truyện và ngôn ngữ đối thoại của nhân vật, ngôn ngữ giàu âm thanh và hình ảnh.
• Nghệ thuật kể xem lẫn tả
• Các biện pháp nghệ thuật: So sánh, cường điệu, phóng đại, đối lập

III. Kết bài phân tích Chiến thắng Mtao Mxây:

• Khái quát, nhấn mạnh nội dung và nghệ thuật đoạn trích
• Mở rộng vấn đề: Khái quát về giá trị của sử thi Đăm Săn và các sử thi khác trong đời sống văn học.

Giới thiệu cùng bạn 🍀 Tóm Tắt Chiến Thắng Mtao Mxây 🍀 16 Mẫu Văn Bản Hay

Phân Tích Đoạn Trích Chiến Thắng Mtao Mxây – Mẫu 1

Đón đọc bài văn mẫu phân tích đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây hoàn chỉnh dưới đây sẽ giúp các em học sinh nắm vững cách triển khai bài viết.

Sử thi Đăm Săn là một trong những tác phẩm tiêu biểu của nền văn học dân gian Việt Nam. Là thể loại văn học được sáng tạo từ trí tưởng tượng phong phú bay bổng, lãng mạn của đồng bào Ê- đê Tây Nguyên thời cổ đại. sử thi Đăm Săn bông hoa rừng đẹp nhất, hào hùng nhất của thể loại sử thi anh hùng được lưu truyền đến ngày nay.

Bước vào khám phá thế giới nghệ thuật của tác phẩm, người đọc sẽ được quay trở về với quá khứ hào hùng trong những buổi đầu của thời kì liên minh bộ tộc, được gặp gỡ những tù trưởng anh hùng, cùng họ và bộ tộc của mình đấu tranh chống lại kẻ thù, chinh phục thiên nhiên vì sự ổn định và phát triển phồn vinh của bộ tộc. Trong cuộc hành trình trở về với quá khứ đó, có lẽ người để lại ấn tượng sâu sắc nhất trong lòng người đọc chính là Đăm Săn, một tù trưởng anh hùng, người chính binh dũng cảm.

Là nhân vật trung tâm của tác phẩm, Đăm Săn được khắc hoạ với tất cả những gì là đẹp nhất của cả cộng đồng. Vẻ đẹp đó của chàng được các tác giả dân gian miêu tả trong toàn bộ tác phẩm nhưng rõ nét nhất là trong đoạn trích: “Chiến thắng Mtao Mxây”.

Nằm ở giữa tác phẩm, kể về cuộc chiến đấu của Đăm Săn đánh Mtao Mxây cứu vợ trở về, bằng những biện pháp nghệ thuật đặc sắc thường thấy trong sử thi, đoạn trích đã dựng lên một bức chân dung khá trọn vẹn về người anh hùng sử thi Đăm Săn với sức mạnh, tài năng và vẻ đẹp phi thường dũng sĩ tiêu biểu chi tinh thần, ý chí của cả cộng đồng.

Cuộc chiến tranh xảy ra là do Mtao Mxây đã cướp Hơ Nhị vợ của Đăm Săn. Với người Ê đê theo chế độ mẫu hệ thì việc bị kẻ thù cướp mất vợ là một nỗi sỉ nhục vô cùng lớn của cả cộng đồng. Chàng phải đối mặt với kẻ thù hung hãm và có sức mạnh phi thường. Hàng loạt những hình ảnh so sánh trong đoạn trích cho thấy sự tương phản giữa Đăm Săn và kẻ thù, làm nổi bật lên sự hào hùng của chàng và sự thảm họa của Mtao Mxay.

Đó chính là nét đặc sắc trong nghệ thuật của đoạn trích này, nó tôn vinh được vẻ đẹp của người anh hùng Đăm Săn. Vẻ đẹp Đăm Săn hiện rõ ngay từ khi chàng bước vào lãnh địa của Mtao Mxây. Tù trưởng Sát hung bạo, kiêu căng ngạo mạn nhưng cũng e dè trước sự xuất hiện của Đăm Săn. Hình ảnh Đăm Săn cùng những người bạn đồng minh của mình hiện lên dưới mắt kẻ thù thật dũng mãnh, khí thế hừng hực. Thân mình ở trần như quả dưa, ở thế chờ sẵn như con sóc. Mắt sáng gấp đôi ba lần mắt thường.

Hình ảnh so sánh thật đặc trưng đã làm đậm nét phi thường ấy của người anh hùng. Đăm Săn không một chút nao núng mà còn rất khôn ngoan khi dùng những lời nói khích để chiêu dụ kẻ thù ra đánh với mình, tỏ ra khinh thường khi mtao mxay do dự không dám xuống. Hành động không đánh lén cùng với những lời lẽ khôn ngoan, đăm săm càng chứng tỏ mình là người anh hùng thực sự.

Khi giáp chiến với mtao mxay, Đăm săn vẫn rất dũng mãnh không hề lộ ra sự khiếp sợ. Cuội đối đầu của Đăm săn vơi Mtao Mxay là cuộc đối đầu giữa hai tù trưởng dũng mãnh. Phẩm chất anh hùng theo cách nhìn sử thi là ở sự chiến thắng bằng sức mạnh và sự cam đảm. Cuộc đối đầu sinh tử ấy không có chỗ dung thân cho kẻ nào hèn nhát. Trong tình cảm tôn vinh người anh hùng buôn làng, mọi cử chỉ, ngôn ngữ, hành động của Đăm Săn đều nổi bật, vượt trội hơn cả kẻ thù.

Đăm Săn còn tõ ra rất khôn ngoan khi nhường Mtao Mxây ra múa trước để thấy được tài nghệ của hắn và tìm cách đối phó. Là một tướng trăm trận, quen đi xeo nát đất đai thiên hạ nhưng đứng trước Đăm Săn, Mtao Mxây không là gỉ cả ” xiên hắn kêu lạch xạch như quả mướp khô” nhưng vẫn ngạo mạn cho mình hơn người. Trái lại, Đăm Săn thì càng múa càng khỏe, càng đẹp ” một lần xốc tới vượt một đồi tranh..”

Lần múa thứ hai của chàng còn dũng mãnh hơn bởi nó dồn chứa sức mạnh trừng phạt Mtao Mxây. Sức mạnh đó còn nhờ vào sự trợ giúp của Hơ Nhị vì khi Đăm Săn đớp được miếng trầu của vợ thì sức mạnh càng tăng gấp đôi. Miếng trầu chính là biểu hiện cho sức mạnh của tình nghĩa vợ chồng. Trong cuộc chiến này Đăm săn không hề đơn độc. Bởi chính nghĩa thuộc về chàng khi các tù trưởng bạn hùng mạnh giúp chàng giành lại được người vợ của mình, và chàng còn luôn có được cả sự giúp đỡ của ông trời.

Người anh hùng sử thi luôn có mỗi quan hệ với những sức mạnh siêu nhiên. Ông trời đã giúp chàng đánh rơi áo giáp của mtao mxay làm cho hắn trở nên thảm hại và hèn nhát. Sự giúp sức ấy còn thể hiện được sự gần gũi giữa con người và thần linh, thần linh đóng vai trò cố vấn, gợi ý, còn người anh hùng lại quyết định đến kết quả của cuộc chiến.

Chiến thắng đó thật xứng đáng với những chiến công của Đăm săn và mọi người. sức mạnh đoàn kết, đồng lòng như một của cả bộ tộc đã đem lại chiến thắng, vinh quang cho chàng và sự bình yên cho buôn làng. Đăm săn không những là một người có sức mạnh và tài giỏi, chàng còn là một người có tài thu phục và chính tài năng ấy trong con người chàng mà nô lệ của mtao mxay đã đi theo chàng.

Với cách xây dựng hình tượng đẹp đẽ, dũng mãnh của người anh hùng trong không khí đông vui, hồ hởi và sự lớn mạnh của cả cộng đồng là điểm nổi bật của sử thi Tây Nguyên. Người anh hùng sử thi được cả cộng đồng tôn sùng tuyệt đối. Cũng chính vì vậy mà ta thấy được sự phát triển, đồng lòng và ý chí thống nhất của cộng đồng người ê đê.

Đoạn trích đã đem lại cho ta những cách nhìn độc đáo về người anh hùng Đam Săn trong chiến công bảo vệ buôn làng, đem lại bình yên cho bộ tộc. Lời kể chuyện hấp dẫn cùng ngôn ngữ miêu tả khoa trương tạo được dấu ấn đặc sắc, chứa đựng những giá trị nhân văn đặc trưng của sử thi. Sử thi anh hùng Đăm Săn quả thật đã hình thành ý thức và tình cảm cộng đồng vững bền của dân tộc Ê-Đê, thành di sản quí báu của Tây Nguyên và dân tộc Việt Nam, đánh dấu thời đại sử thi rực rỡ với vẻ đẹp “một đi không trở lại”.

Cùng với bài văn phân tích tác phẩm, khám phá thêm 💕 Sơ Đồ Tư Duy Chiến Thắng Mtao Mxây 💕 10 Mẫu Vẽ Tóm Tắt Hay

Phân Tích Chiến Thắng Mtao Mxây Hay Nhất – Mẫu 2

Tham khảo bài văn mẫu phân tích Chiến thắng Mtao Mxây hay nhất được chọn lọc và chia sẻ dưới đây dành cho các em học sinh.

Đã bao đời nay những giọng kể khan trầm hùng vẫn cứ vang lên bên bếp lửa của nhà Rông các buôn làng Tây Nguyên, lưu truyền những truyền thuyết anh hùng Đam San, Xinh Nhã… Hình như nó đã tạo nên sự mạnh mẽ, gan góc, liều lĩnh, kiêu hùng ở mỗi người trai Tây Nguyên. Một trong những niềm tự hào của đồng bào Ê-đê chính là sử thi Tây Nguyên. Đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây” đã thể hiện rõ vẻ đẹp của thiên sử thi này.

Về sử thi, có hai loại sử thi. Đó là sử thi thần thoại và sử thi anh hùng. Sử thi thần thoại kể về sự hình thành thế giới, sự ra đời của muôn loài, sự hình thành các dân tộc và các vùng cư trú cổ đại của họ, sự xuất hiện nền văn minh buổi đầu. Nhân vật thường là các thần thánh, gần với thần thoại.

Sử thi anh hùng Kể về cuộc đời và sự nghiệp của các tù trưởng anh hùng. Nhân vật là con người cụ thể, các anh hùng có sức mạnh, có tài năng và vẻ đẹp phi thường tiêu biểu cho sức mạnh thể chất và tinh thần, ý chí của cả cộng đồng. Đăm Săn thuộc kiểu sử thi anh hùng.

Sử thi Đăm Săn của dân tộc Ê-đê kể về những chiến công của người anh hùng Đăm Săn, một tù trưởng hùng mạnh. Người anh hùng dám chống lại cả tục nối dây (chuê nuê), chặt cả cây thần Smuk. Chiến thắng các tù trưởng thù địch, làm cho buôn làng ngày càng giàu mạnh. Cuối cùng chàng chết trong rừng Sáp đen vì đi cầu hôn nữ thần Mặt trời, thể hiện khát vọng phóng túng của một tù trưởng hùng mạnh. Đăm Săn Chết nhưng con cháu của chàng tiếp tục con đường của cậu mình.

Thông qua nhân vật Đăm Săn, tác phẩm phản ánh những khát vọng to lớn của người Ê-đê trong buổi đầu của lịch sử bộ tộc. Khát vọng chinh phục khám phá tự nhiên huyền bí, họ đã bắt đầu chặt cây, đốt nương, biết xuống sông bắt cá, khát vọng có sức mạnh phi thường để chiến thắng kẻ thù, khát vọng tự do (thoát khỏi tục chuê nuê) và cuối cùng là khát vọng giàu có và hùng mạnh.

Tác phẩm còn dựng lên một bức tranh toàn cảnh về cuộc sống, con người của đồng bào Tây Nguyên, về thiên nhiên hùng vĩ nơi đây. Đây là một cuốn sĩ thư hay với ngôn ngữ sử thi có nhiều hình ảnh so sánh, phóng đại. Tác giả dân gian đã xây dựng thành công hình tượng người anh hùng Đăm Săn, đại diện cho cộng đồng Ê đê về vẻ đẹp, sức mạnh, lòng dũng cảm. Kết cấu trùng điệp. Mỗi khúc ca là một chiến công của người anh hùng Đăm Săn. Cốt truyện mang màu sắc thần thoại.

Đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây nằm ở phần giữa tác phẩm, ngay sau sự kiện Mtao Mxây lợi dụng lúc Đăm Săn đi vắng, bắt người vợ xinh đẹp Hơ Nhị của chàng. Đoạn trích được chia làm hai cảnh: Cảnh đọ sức giữa Đăm Săn và Mtao Mxây, cảnh ăn mừng chiến thắng.

Toàn bộ diễn biến cuộc đọ sức giữa Đăm Săn và Mtao Mxây được miêu tả khá giàu kịch tích qua ba hiệp. Hiệp đấu thứ nhất diễn ra ở nhà Mtao Mxây. Với nghệ thuật so sánh người kể chuyện đã miêu tả và làm nổi bật được thật cụ thể quang cảnh giàu có của nhà Mtao Mxây: “Nhà Mtao Mxây đầu sàn hiên… không sợ chật”. Đăm Săn đang phải đối diện với kẻ thù giàu mạnh. Nhưng với thái độ dũng cảm, chẳng e sợ, ngại ngùng. Sự hùng mạnh của nhà Mtao Mxây chẳng có tác động gì tới chàng cả.

Chàng đến tận nhà của Mtao Mxây: “Ơ diêng, xuống đây! Ta thách nhà người đọ dao với ta đấy”. Trước thái độ ấy của Đăm Săn, Mtao Mxây cũng ngạo nghễ, khiêu khích Đăm Săn: “Ta không xuống đâu, diềng ơi. Tay ta đang còn bận ôm vợ hai chúng ta ở trên nhà này cơ mà”.

Thái độ ấy như lửa dội thêm dầu, nó càng làm cho Đăm Săn trở nên tức giận, khiêu chiến quyết liệt hơn “ Xuống, diêng ! Xuống, diêng ! Ngươi không xuống ư? Ta sẽ lấy cái sàn hiên của nhà ngươi ta bổ đôi, ta sẽ lấy cái cầu thang của nhà ngươi ta chẻ ra kéo lửa, ta hun cái nhà của nhà người cho mà xem”. Giọng điệu thách thức của Đăm Săn bừng bừng hơi nóng của sự giận dữ, chứa đựng sức mạnh của người có tính gan dạ, quả quyết, chàng đe dọa phá tan cái hiên nhà, cái cầu thang và ngôi nhà.

Trước thái độ ấy của Đăm Săn, Mtao Mxây run sợ: “Người không được đâm ta… Ta sợ ngươi đâm ta khi ta đang xuống…”. Đăm Săn thì đàng hoàng khẳng định “ Sao ta lại phải đâm ngươi… Đến con lợn… thèm đâm”. Cảnh khiêu chiến đã cho ta nhận thấy hai tính cách đối lập nhau.

Nếu Mtao Mxây tỏ ra kém cỏi, hèn nhát thì Đăm Săn đàng hoàng. Lời thoại còn cho ta thấy rõ thái độ kể chuyện của tác giả dân gian đối với mỗi nhân vật. Ở đây, chân dung Mtao Mxây được miêu tả trực diện “Bà con xem, khiên hắn… dày nút…”, dáng điệu cử chỉ lại rất tần ngần “Mỗi bước đi mỗi bước đắn đo”. Tác giả dân gian đã sử dụng triệt để hiệu quả của thủ pháp đối lập làm nổi bật được bản chất ở hai con người.

Lúc vào trận, cả hai bên đều múa khiên nhưng thật đối nghịch. Mtao Mxây múa khiên trước nhưng hắn lại tỏ ra kém cỏi “Khiên hắn kêu… hắn múa một mình. Hắn bước cao bước thấp chạy hết bãi tây sang bãi đông…”, “Hắn vung dao… cái chão cột trâu”. Trong khi đó Đăm Săn thì rung khiên múa “Một lần xốc tới… vun vút qua phía tây”.

Lời lẽ của Mtao Mxây khoe khoang, Đăm Săn không kể tài mà chỉ thể hiện bằng hành động. Nhưng mỗi lời chàng nói thể hiện sự khinh bỉ kẻ thù. Kết thúc hiệp đấu thứ nhất, Đăm Săn vẫn tạm thời chưa đánh được kẻ thù.

Cuộc đọ sức càng quyết liệt từ khi Hơ Nhị ném miếng trầu, Đăm Săn dành được sức khoẻ tăng lên gấp bội, chàng tiếp tục hiệp đấu thứ hai. Ở hiệp này Đăm Săn múa khiên trước, hành động của chàng nhanh thoăn thoắt và dũng mãnh. Người kể chuyện sử dụng những phóng đại kết hợp với so sánh bay bổng “chàng múa… bật rễ tung bay”.

Với hình ảnh này, tác giả đã ngợi ca, thần thánh hoá người anh hùng Đăm Săn sánh ngang với sức mạnh gió bão thiên nhiên. Người kể chuyện có thái độ tôn vinh người anh hùng Đăm Săn. Ở hiệp này, hai lần đâm trúng Mtao Mxây nhưng cả hai lần đều đâm không thủng. Đăm Săn thấm mệt. Cuộc chiến vẫn tiếp diễn căng thẳng với hiệp đấu thứ ba.

Chàng Đăm Săn nằm mơ thấy ông Trời. Trời chỉ cho cách đánh thắng Mtao Mxây bằng cách ném cái chày mòn vào vành tai kẻ địch. Chàng nghe vậy bừng tỉnh chộp cái chày mòn ném vào vành tai kẻ địch. Ngay lập tức “cái giáp của Mtao Mxây rơi xuống… chuồng trâu” rồi nhanh chóng chàng đã đẩy Mtao Mxây đến chỗ phải cầu xin và điều đình“.

Kết thúc hiệp đấu thứ ba, Đăm Săn cắt đầu Mtao Mxây bên ngoài đường. Chàng trở thành người thắng trận. Như vậy, chúng ta thấy chiến thắng này của Đăm Săn có vai trò trợ giúp đặc biệt của nhân vật ông Trời. Nhân vật ông Trời là một kiểu nhân vật phù trợ thường thấy trong văn học dân gian giống như ông Tiên, Bụt ở truyện cổ tích. Nhân vật này thường xuất hiện vào lúc con người bế tắc. Đó chỉ là phù trợ còn quyết định chiến thắng phải là Đăm Săn.

Chiến thắng của Đăm Săn thể hiện sự thống nhất cao độ giữa quyền lợi, khát vọng cá nhân anh hùng với quyền lợi khát vọng của cả cộng đồng. Thể hiện lòng yêu mến của tập thể cộng đồng đối với cá nhân. Qua đó sử thi muốn nói đến ý chí thống nhất của toàn thể cộng động Ê-đê. Một biểu hiện quan trọng của ý thức dân tộc.

Đòi lại vợ là cái cớ làm nảy sinh mâu thuẫn giữa các bộ tộc dẫn đến chiến tranh để mở rộng bờ cõi. Ý nghĩa của sử thi là ở đó. Vì vậy thắng hay bại của người tù trưởng sẽ có ý nghĩa quyết định tất cả. Cho nên lời nói của dân làng phía Mtao Mxây đều tình nguyện đi theo Đăm Săn. Cho nên trong sử thi không nói nhiều về chết chóc mà chọn cảnh ăn mừng chiến thắng.

Tiệc ăn mừng chiến thắng được mở ra trong bối cảnh đoàn người cùng chiến lợi phẩm tấp nập vào buôn làng. Cảnh này được diễn tả bằng ngôn ngữ của người kể chuyện, trùng điệp những hình ảnh so sánh : “Đông… kiến mối” mang theo bao nhiêu của cái như “ong đi chuyển nước… cõng nước”. Đây đều là những chùm hình ảnh so sánh mang tính cụ thể gần gũi với đời sống.

Trong bối cảnh đó Đăm Săn hiện lên hòa cùng với tôi tớ ăn mừng chiến thắng. Hướng tới cộng đồng, Đăm Săn tuyên bố chiến thắng với lũ làng, chàng ra lệnh cho mọi người hãy dâng rượu, bắt trâu dâng lên thần linh : “rượu năm ché… nhà giàu về”. Chàng kêu gọi mọi người đến đánh trống, chiêng ăn mừng chiến thắng: “ Hỡi anh em… treo đèn trong nhà”. “ Hãy đánh lên… phải ngừng kêu”.

Hình ảnh Đăm Săn được miêu tả bằng cái nhìn ngưỡng mộ của nhân dân. Đó là vẻ đẹp và sức mạnh của người anh hùng, thể hiện sức mạnh của cả thị tộc, sự thống nhất và niềm tin của cả cộng đồng. Giữa quang cảnh ăn uống tấp nập, Đăm Săn nổi bật lên “ tóc dài chảy đầy nong hoa”, “uống không biết say, ăn không biết no, chuyện trò không biết chán”… “ Ngực quấn chéo một tấm mền chiến, ….tiếng tăm lừng lẫy”. Những hình ảnh từ cơ thể được phóng đại “Bắp chân to bằng cây xà ngang… ngang tàng từ trong bụng mẹ”.

Ngôn ngữ mang âm hưởng ngợi ca, thể hiện ngưỡng mộ của dân gian với người anh hùng. Người anh hùng có vẻ đẹp lý tưởng, phẩm chất anh hùng dũng cảm, cao thượng được cả cộng đồng tôn kính, danh tiếng của Đăm Săn là danh tiếng của cả cộng đồng.

Nếu như miêu tả cảnh giao đấu ngôn ngữ sử thi chủ yếu là đối thoại, thì miêu tả cảnh ăn mừng chiến thắng lại chủ yếu dùng những trường đoạn, câu cảm thán, hình ảnh so sánh, phóng đại… làm nổi bật được sự sung sướng, vui vẻ, tưng bừng của cả cộng đồng.

Đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây” đã mang đến cho người đọc, người nghe cái nhìn độc đáo về người anh hùng Đăm Săn, đó không chỉ là người anh hùng có những phẩm chất tuyệt vời mà còn là mẫu hình anh hùng lí tưởng của đồng bào Ê-đê, thể hiện được khát vọng về một người thủ lĩnh tài giỏi, mang đến sự phát triển cho toàn bộ lạc. Cuộc chiến đấu của Đăm Săn thực chất là sự lí giải về nguyên nhân của các chiến tranh bộ lạc cũng như nhu cầu tất yếu của việc hợp nhất các bộ lạc thành một dân tộc thống nhất.

Tham khảo trọn bộ 💕 Cảm Nhận Về Nhân Vật Đăm Săn 💕 12 Bài Cảm Nghĩ Hay

Bài Văn Phân Tích Chiến Thắng Mtao Mxây Ngắn Gọn – Mẫu 3

Bài văn phân tích Chiến thắng Mtao Mxây ngắn gọn dưới đây sẽ giúp các em học sinh tham khảo những ý văn súc tích và giàu ý nghĩa biểu đạt.

Sử thi là những tác phẩm tự sự dân gian có quy mô lớn, thường được sáng tác và lưu truyền trong cộng đồng dân tộc ít người. Các tác phẩm sử thi thường tập trung xây dựng hình tượng nghệ thuật hoành tráng, hào hùng, bởi vậy sử thi không chỉ là pho tượng lịch sử mà còn là cuốn bách khoa toàn thư của cả dân tộc.

Thật vậy, trong sử thi chúng ta thường bắt gặp hình tượng của những vị anh hùng, những con người hội tụ vẻ đẹp, phẩm chất quý báu của cả một dân tộc. “Chiến thắng Mtao Mxây” là đoạn trích được trích đoạn trong tác phẩm sử thi tiêu biểu của đồng bào dân tộc Tây Nguyên. Đoạn trích tập trung vào hình tượng Đăm Săn – một chiến binh dũng mãnh, một tù trưởng vĩ đại được hội tụ tất cả những phẩm chất cao quý, vẻ đẹp đại diện cho cả một cộng đồng dân tộc.

Đăm Săn là một tù trưởng, một người chồng hết mực yêu thương gia đình, một chiến sĩ đầy dũng cảm và lòng kiêu hãnh. Thế nhưng cái lòng kiêu hãnh, cái lòng tự tôn của chàng lại bị kẻ hèn nhát, thủ đoạn Mtao Mxây chà đạp lên bằng cách hèn hạ đó là cướp mất vợ.

Sống dưới chế độ mẫu hệ thì việc bị kẻ thù cướp đi vợ có khác gì sự khiêu khích, là nỗi sỉ nhục to lớn đối với bản thân Đăm Săn và cả dân tộc. Vậy nên chàng quyết định tìm đến Mtao Mxây, kẻ đã cướp mất người vợ thân yêu của mình để rửa hận, trả thù và đoạt lại hạnh phúc của cuộc đời mình. Nhắc đến Mtao Mxây, một kẻ hèn nhát đầy mưu mô thủ đoạn. Võ nghệ cũng thuộc loại bình thường thế nhưng bù lại là đầu óc thủ đoạn hơn người, luôn bày mưu tính kế hãm hại người khác.

Nhưng sự hèn hạ ấy đáng hận hơn ở chỗ nhân lúc Đăm Săn vắng nhà kẻ tội đồ này lại hùng hổ đến nhà và bắt Hơ- Nhị, chưa dừng lại ở đó hắn còn cướp phá buôn làng của Đăm Săn. Và cuối cùng sự hèn hạ ấy cũng phải trả giá, hắn đã bị ép phải tham gia trận chiến ác liệt giữa một bên là chính nghĩa, là cán cân công lý và một bên là cái ác, cái xấu xa hèn hạ đáng khinh bỉ.

Mở đầu trận chiến là hình ảnh dũng mãnh đầy khí thế của Đăm Săn. Chàng cứ thế bước vào lãnh địa của kẻ thù mà dõng dạc, đường hoàng nghênh chiến: “Ơ diêng! Ta thách nhà ngươi xuống đây đọ đao với ta đấy”.

Khí thế oai phong, kiên quyết của Đăm Săn khiến kẻ thù run sợ, bề ngoài Mtao Mxây là một kẻ hùng hổ, cũng có vài phần dáng vẻ của kẻ thống lĩnh thế nhưng bên trong thì lại hoàn toàn trái ngược, chứng kiến khí thế, sự kiên quyết trong đôi mắt của vị tù trưởng anh hùng kia trong lòng hắn lại đâm ra lo sợ, hắn do dự hồi lâu nhưng rồi kẻ hèn hạ kiêu căng ấy cuối cùng cũng phải dè chừng bước xuống chấp nhận lời thách đấu của vị dũng sĩ chiến đấu vì chính nghĩa.

Ngoại hình của tên Mtao Mxây được tác giả khắc họa rõ nét bằng nghệ thuật so sánh phóng đại: “Hắn đóng một cái khố sọc…dày mút”, ” Khiên hắn tròn như đầu cú, gươm hắn óng ánh như cái cầu vồng. Trông hắn dữ tợn như một vị thần.”. Đó là hình ảnh đầy tráng lệ của kẻ ác, thế nhưng nhiêu đó không đủ để làm lu mờ đi cái vẻ đê tiện hèn hạ.

Chưa đánh nhau với Đăm Săn mà hắn đã lơm lớp lo sợ, hắn sợ bị Đăm Săn đâm khi đang đi. Cái lời nói ấy thể hiện rõ sự hèn hạ của hắn, vị anh hùng sẵn sàng một mình đến lãnh địa của hắn để khiêu chiến thì làm gì thèm giở trò hèn hạ như hắn. Sau cùng thì đó chỉ là suy nghĩ của kẻ hèn hạ đứng trong tối đâm lén sau lưng người khác và tưởng rằng ai cũng có hành động đê tiện giống mình.

Bước vào trận chiến Mtao Mxây giả vờ nhường nhịn cho Đăm Săn múa khiên trước và dùng lời nói để phô trương bề thế, thể hiện võ nghệ của mình. Thế nhưng khi đến lượt hắn múa thì ” kêu lạch xạch như quả mướp khô”, ” bước cao bước thấp”, hành động đã nói lên tất cả, đã chứng minh được rằng những lời lẽ của kẻ ác kia chỉ là dối trá và sáo rỗng.

Cái suy nghĩ dơ bẩn của kẻ hèn hạ thì chẳng ai có thể đoán trước được. Thật vậy Mtao Mxây đã dùng đầu óc nhanh nhẹn hèn hạ của mình để chờ đợi thời cơ đâm lén Đăm Săn. Thế nhưng âm mưu không thành và Mtao Mxây ” chỉ vừa trúng một cái chão cột trâu”.

Mạnh mồm, hung hăng là thế nhưng sức lực của hắn cũng có hạn, đến khi đuối sức hắn cầu cứu miếng trầu của Hơ- Nhị và cái áo giáp che thân. Kế hoạch của hắn đúng thật là hoàn hảo nhưng sai lầm ở chỗ hắn không nghĩ đến chuyện Hơ- Nhị sẽ quăng miếng trầu kia cho chồng của nàng, vậy là kẻ xảo quyệt ấy lại tự đào hố chôn mình. Đăm Săn nhận được miếng trầu của vợ sức mạnh tăng lên gấp bội, chàng vung lưỡi kiếm đánh tới tấp về phía kẻ thù.

Thế nhưng cái áo giáp kia cứng cáp và giày quá khiến cho Mtao Mxây bao phen chết hụt, lưỡi kiếm của Đăm Săn đâm trúng hắn nhưng không tài nào xuyên thủng được lớp giáp kia và mãi cho đến tận khi chàng nhận được sự trợ giúp của ông trời thì mới thay đổi được tình thế, khiến cho kẻ thù bại trận. Sau một hồi định tội cuối cùng Đăm Săn cũng kết liễu kẻ thù, chàng “đâm phập” vào kẻ thù, hành động dứt khoát của người thủ lĩnh đang trừng phạt kẻ đã bôi nhọ danh dự, cướp bóc đầy thủ đoạn dơ bẩn.

Sau trận chiến Đăm Săn trở thành một tù trưởng hùng mạnh nhất, của cải, tôi tớ của kẻ thua trận xin hàng và gia nhập vào bộ tộc. Biết ơn các vị thần đã phù trợ cho mình Đăm săn làm lễ khấn tạ thần linh và sau đó tuyên bố mở tiệc tiếp đãi bạn bè, anh em của mình.

Qua trận chiến với Mtao Mxây ta thấy được Đăm Săn là một vị anh hùng mang vẻ đẹp và sức mạnh của một vị thần, là một người có lòng tôn kính tổ tiên, giàu lòng nhân ái và có trái tim nhân hậu, yêu thương con người. Đăm Săn là bức tượng đài vĩ đại về người anh hùng dân tộc hội tụ đầy đủ phẩm chất, nét đẹp của dân tộc Ê- đê Tây Nguyên. Đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây” là bài ca rực rỡ về tinh thần và ý chí bất diệt của người anh hùng dân tộc sẽ còn sống mãi, đọng lại trong tâm hồn người đọc.

Hướng Dẫn Cách Nhận 🌼 Thẻ Cào Miễn Phí 🌼 Nhận Thẻ Cào Free Mới Nhất

Phân Tích Chiến Thắng Mtao Mxây Ngắn Nhất – Mẫu 4

Với bài phân tích Chiến thắng Mtao Mxây ngắn nhất dưới đây, các em học sinh có thể dễ dàng ôn tập và nhanh chóng chuẩn bị cho bài viết trên lớp.

Sử thi dân gian là những sáng tác tự sự có quy mô tương đối lớn, bằng văn vần hoặc kết hợp vãn xuôi với văn vần, có nội dung kể lại những sự kiện lớn có tầm quan trọng đối với toàn thể cộng động. Sử thi gồm hai loại chính là sử thi thần thoại hình thành trẽn cơ sở hộ thống hoá các thần thoại rời rạc. Do đố nội dung loại sử thi này thường mang chủ đề của thần thoại: Đẻ đất đẻ nước.

Sử thi anh hùng mô tả sự nghiệp, chiến công của người anh hùng có ảnh hưởng đến toàn thể cộng động: Đăm Săn. Sử thi Đăm Săn là một sử thi anh hùng của người Ê-đê – Tây Nguyên. Tác phẩm không chỉ nối tiếng ở trong nước mà còn cả trên phạm vi thế giới. Nội dung chính của thiên sử thi là miêu tả những chiên công oanh liệt và những khát vọng tự do của Đăm Săn – người tù trưởng trẻ tuổi, tài nâng lỗi lạc. Tác phẩm gồm 8 chương, chia làm bốn phần.

Theo tục “nối dây”, Đăm Săn cưới hai chị em Hơ Nhị, Hơ Bhị rồi trở thành một tù trưởng giàu có, hùng mạnh (Chương 1, 2). Đăm Săn bảo vệ gia đình và bộ tộc, đánh bại các tù trưởng độc ác: Tù trưởng Kên Kên (Mtao Grư), tù trưởng Sắt (Mtao Mxây), giành lại vợ, đem lại sự giàu có và uy danh cho mình và cộng đổng (Chương 3, 4, 5).

Đăm Săn phản kháng thần quyền, vượt qua mọi trở ngại của tập tục xã hội, chặt cáy thần và “đi bắt Nữ thần Mặt Trời” nhưng thất bại. (Chương 6, 7). Đăm Săn ngã xuống nửa chừng trên con đường thực hiện khát vọng bắt nữ thần Mặt Trời về làm vợ, cháu Đăm Săn ra đời sẽ tiếp tục sứ mệnh còn bỏ dở của Đăm Săn. (Chương 8).

Nhân vật trung tâm trong sử thi Đăm Săn là người anh hùng Đăm Săn được kêt tinh bởi nhừng yếu tố thần kì. Những chiến công và hành động của Đăm Săn xoay quanh hai vấn đề lớn là đấu tranh để thoát khỏi những ràng buộc của tập tục hôn nhân theo chế độ mậu quyền. Đấu tranh chống lại những tù trưởng thù địch để bảo vệ cộng đồng.

Đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây là chi tiết thứ 5 trong 13 chi tiết kể về cuộc chiến đấu của Đăm Săn giành lại Hơ Nhị từ tay tù trưởng Mxây. Đây là đoạn trích tiêu biểu khắc họa rõ đề tài, chủ đề tác phẩm, khẳng định sức mạnh của người anh hùng Đăm Săn – một người trọng danh dự, gắn bó với hạnh phúc gia đình, có trách nhiệm với cuộc sống bình yên, phồn vinh của thị tộc.

Sử thi Đăm Săn đã sử dùng tài tình những thủ pháp nghệ thuật, với ngôn ngừ trang trọng, giàu hình ảnh, giàu nhịp điệu; sử dụng nghệ thuật so sánh bổ sung, nghệ thuật so sánh tương phản, miêu tả phóng đại. Giọng điệu sôi nổi, hào hứng, lôi cuốn người đọc.

“Nếu như trong tranh tượng thánh, diện mạo con người biến dạng thành những bộ mặt thánh thì trong sử thi, con người biến dạng thành những nhân vật trác việt, lập được nhiều chiến công vĩ đại mà con người bình thường không thể lập được. Vi vậy không thể thuật được mà chỉ có thể ca hát về những chiến công đó”. (V.I-a-prốp).

SCR.VN chia sẻ 🌼 Phân Tích Nhân Vật Đăm Săn 🌼 14 Bài Văn Mẫu Hay Nhất

Bài Phân Tích Chiến Thắng Mtao Mxây Học Sinh Giỏi – Mẫu 5

Đón đọc bài phân tích Chiến thắng Mtao Mxây học sinh giỏi dưới đây với những ý văn phân tích chuyên sâu và đặc sắc.

Nhân vật Đăm Săn nổi bật lên trong toàn bộ cuốn sử thi nói chung và đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây” nói riêng hai khía cạnh. Một mặt, đó là con người hội đủ những phẩm chất cá nhân như trí tuệ, tài năng, nhân cách, khát vọng. Mặt khác, đó còn là sự gắn bó, liên kết với cộng đồng mà chính chàng là tù trưởng. Với cái nhìn ấy, ta thấy nhân vật Đăm Săn đã tự khẳng định mình trong những biến cố, sự kiện ở đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây”.

Xét về tình tiết trong mô hình cốt truyện thì cuộc giao tranh giữa Đăm Săn với các tù trưởng khác không chỉ xảy ra có một lần. Dường như nhu cầu mở rộng lãnh địa, tăng cường lực lượng, khẳng định quyền uy… là nguyên nhân sâu xa dẫn đến những cuộc giao tranh ấy. Nhưng trong các cuộc chiến xảy ra thì cuộc đối mặt giữa Đăm Săn với Mtao Mxây có tính chất điển hình hơn cả.

Đối thủ của Đăm Săn là Mtao Mxây, một đối thủ ngang tầm. Tuy võ nghệ không thuộc hàng cao thủ nhưng Mtao Mxây là một kẻ “túc trí đa mưu”, lấy sự sắc sảo, khôn ngoan làm sức mạnh cho mình. Không tin vào bản thân thì làm sao dám táo tợn cướp vợ của Đăm Săn! Và khi biết Đăm Săn tới để làm gì rồi mà còn khiêu khích “Ta không xuống đâu, diêng ơi. Tay ta đang còn bận ôm vợ hai chúng ta…”.

Thái độ nghênh chiến của Mtao Mxây khá đàng hoàng: “Bà con xem, khiên hắn tròn như đầu cú, gươm hắn óng ánh như cái cầu vồng. Trông hắn dữ tợn như một vị thần”. Có thể nói, đó là tư thế tự tin. Tự tin nhưng thận trọng. Hai lần Mtao Mxây nhắc Đăm Săn không được đâm mình khi Mtao Mxây đi xuống và lúc đi xuống rồi vẫn còn do dự, đắn đo. Cách ứng xử của Mtao Mxây theo lối “quân tử phòng thân” luôn đề phòng bất trắc.

Bước vào cuộc chiến, Mtao Mxây nhường cho Đăm Săn múa khiên trước với một thái độ khiêm tốn giả vờ. Giả vờ nói rằng võ nghệ của mình kém cỏi: “Ta như gà làng mới mọc cựa, như gà rừng mới mọc cựa êchăm, chưa ai giẫm phải mà đã gãy mất cánh”. Võ nghệ ấy là chắp vá: “Có cậu, ta học cậu. Có bác, ta học bác. Có thần Rồng, ta học thần Rồng”.

Nhưng từ sự giả vờ ấy đã lộ ra một câu nói thật: “Thế ngươi không biết ta đây là một tướng đã quen đi đánh thiên hạ, bắt tù binh, đã quên đi xéo nát đất đai thiên hạ hay sao?”. Không phải vô tình mà câu kể khan của người dẫn truyện ngay từ đầu đã phác ra cái vẻ sang trọng, tôn nghiêm, bề thế của Mtao Mxây, một tù trưởng giàu mạnh trong vùng. Cái cách giả vờ ấy phải chăng làm cho đối thủ chủ quan, khinh suất?

Mặc cho Đăm Săn khinh bỉ, mặc cho mình múa khiên không đẹp (múa “kêu lạch xạch như quả mướp khô”), tốc độ lại chậm chạp, nặng nề (“bước cao bước thấp”) nhưng Mtao Mxây không nản lòng. Y rắp tâm chờ cơ hội. Và khi cơ hội đến, hành động của Mtao Mxây nhanh hơn một chớp mắt: đâm lén Đăm Săn. Khi Mtao Mxây “chém phập một cái”, chắc chắn Đăm Săn không khỏi giật mình. May cho Đăm Săn là nhát chém quá nhanh và không ngờ ấy của địch lợi hại “chỉ vừa trúng một cái chão cột trâu”.

Hai trợ thủ cuối cùng của Mtao Mxây là miếng trầu của Hơ Nhị và cái áo giáp che thân. Đăm Săn chỉ vô hiệu hóa được con bài thứ nhất, đến con bài thứ hai thì Đăm Săn đã bất lực hoàn toàn. Đùi Mtao Mxây bị đâm trúng nhưng không thủng, người Mtao Mxây cũng thế. Nếu không có sự giúp sức của Ông Trời thì Đăm Săn chắc chắn sẽ trắng tay, cả danh dự và quyền uy vì chàng sẽ là người bại trận.

Nhìn chung cách khắc họa nhân vật (cả Mtao Mxây và Đăm Săn) của đoạn trích là kết hợp hai yếu tố: đối thoại giữa các nhân vật và lời người dẫn chuyện. Riêng với nhân vật Đăm Săn, tác giả cuốn truyện còn thực hiện phép đối xứng nghệ thuật nữa. Bằng cách ấy, nhân vật Đăm Săn xuất hiện như một điểm nhấn rực rỡ, sáng ngời.

Trước hết, chàng là người cương trực, thẳng thắn, không đê tiện, nhỏ nhen. Bởi vậy khi chạm vào những ý nghĩa hèn hạ, mờ ám của Mtao Mxây, Đăm Săn như người đụng phải lửa. Hai lần Mtao Mxây cất tiếng (“không được đàm ta khi ta đang đi xuống”) là hai lần Đăm Săn như thấy lòng tự trọng bị tổn thương. Qua đối thoại của chàng, ta cảm nhận được sự khinh khi, tức giận: “Ngươi xem, đến con lợn nái của nhà ngươi dưới đất, ta cũng không thèm đâm nữa là!”. Và đối lập với những ý nghĩ vẩn đục của Mtao Mxây, tâm hồn của Đăm Săn thật là trong sáng.

Mặc dù đến nhà Mtao Mxây để gây chiến vì Đăm Săn có lý do khiêu chiến, nhưng chàng không vội ra tay. Phải bình tĩnh đến mức nào đó để không làm cho cơn giận bùng lên, Đăm Săn mới nhường cho Mtao Mxây múa khiên trước. Chỉ thực sự gai mắt khi chứng kiến lời nói của đối thủ, khoác lác huênh hoang mà thực tài kém cỏi, Đăm Săn mới thực sự rung khiên.

Tài nghệ phi thường của Đăm Săn được chứng thực trong cuộc múa khiên hùng tráng. Có đến hai dụng ý nghệ thuật của tác phẩm sử thi mà người kể khan đã dùng đắc địa. Thứ nhất là biện pháp đối lập hai chiều (giữa cảnh Mtao Mxây múa gươm trước với cái cách múa khiên đầy tốc độ của Đăm Săn “Một lần xốc tới, chàng vượt một đồi tranh. Một lần xốc tới nữa, chàng vượt một đồi lồ ô” là những đường gươm chậm chạp, nặng nề của Mtao Mxây: “bước cao bước thấp chạy hết bãi tây sang bãi đông”.

Thứ hai là vai trò của người dẫn truyện. Trong đợt múa khiên tiếp theo, đối xứng nghệ thuật đã không còn. Thay vào đó là lời thuyết minh của người chứng kiến. Trong lần múa khiên này, võ nghệ của Đăm Săn không còn là tốc độ mà chuyển sang cường độ. Nếu tốc độ múa khiên của chàng cứ thấy “vun vút” (“vun vút qua phía đông, vun vút qua phía tây”) thì cường độ múa khiên của chàng lại là một trận bão lớn.

Chỉ còn lại một hào hứng, một tung hô đầy kinh ngạc: “Chàng múa trên cao, gió như bão. Chàng múa dưới thấp, gió như lốc. Chòi lẫm đổ lãn lóc. Cầy cối chết rụi. Khi chàng múa dưới thấp, vang lên tiếng đĩa khiên đồng. Khi chàng múa trên cao, vang lên tiếng đĩa khiên kênh. Khi chàng múa chạy nước kiệu, quả núi ba lần rạn nứt, ba đồi tranh bật rễ bay tung…”.

Thủ pháp cường điệu khoa trương thật thích hợp trong văn cảnh này. Nó làm đậm lên một sức mạnh, một năng lực phi phàm chỉ những người xuất chúng như Đăm Săn mới có. Như thế là kịch tính đã phát triển tới tốc độ, tính hàm súc, lắng đọng cũng đạt đến độ cao.

Nhưng sự cường điệu khoa trương không bao giờ là vô hạn. Sức mạnh của Đăm Săn quả là có giới hạn. Nó biết dừng lại ở sự có lý ngay cả trong tư duy có yếu tố thần thoại của tác phẩm sử thi. Trong trường hợp ấy cần có thần linh trợ giúp. Ông trời, ông bụt hiện lên đúng lúc từ những giấc mơ. Trời, bụt giúp người hoạn nạn. Trời, bụt cũng giúp cho những khát vọng lớn của con người. Nhân vật ông trời ở đây đứng về phía Đăm Săn, phát hiện cho chàng cái “gót chân A-sin” của địch thủ.

Chỉ tới lúc đó, Mtao Mxây mới không còn một thành lũy nào ẩn nấp. Khi cái áo giáp của Mtao Mxây rơi xuống, hắn mới hiện nguyên hình là một kẻ yếu đuối biết bao! Hình ảnh cái chuồng lợn, chuồng trâu bẩn thỉu đã xuất hiện ở đầu đoạn văn, nay được lặp lại với một ý vị mỉa mai trên một tinh thần khác. Ở lần thứ nhất nó liên quan đến nhân cách của Mtao Mxây thì lần thứ hai nó lại liên quan đến sức mạnh của một kẻ không còn gì đáng sợ nữa.

Nếu cuộc chiến giữa Đăm Săn với Mtao Mxây khắc họa một phương diện của Đăm Săn, phương diện con người cá nhân thì cảnh trở về và lễ ăn mừng chiến thắng lại mở ra một góc khác của con người anh hùng đó: con người cộng đồng, con người xã hội.

Vốn là một tù trưởng giàu mạnh, Đám Săn có trách nhiệm với bộ tộc đã đành. Chính vì danh dự của Đăm Săn bị xúc phạm (Mtao Mxây cướp vợ của Đăm Săn) cũng là danh dự của bộ tộc bị xúc phạm mà chàng đã dấy binh. Chiến thắng kẻ thù rồi, danh dự được bảo vệ rồi, trách nhiệm của Đăm Săn tăng lên gấp đôi. Có trách nhiệm với tôi tớ, dân làng của mình, chàng có nghĩa vụ che chở cho tôi tớ, dân làng của Mtao Mxây nữa.

Sự mở rộng địa bàn ở đây không có nghĩa thôn tính một cách áp đặt, giản đơn. Nó dựa trên nguyên tắc tự nguyện và người thủ lĩnh mới không hề có định kiến mà ngược lại hết sức bình đẳng, chân tình. Không một hiệu lệnh nào thúc ép, không một lời nói nào cao giọng răn đe. Đăm Săn đã gõ cửa từng nhà. Biện pháp nghệ thuật ở đây là hình thức tiếng vang. Một câu nói của Đăm Săn truyền đi, một câu trả lời vọng lại để rồi một câu hỏi từ đó lại lan xa từ nhà này qua nhà khác.

Câu hỏi thứ nhất (của Đăm Săn): “Ơ nghìn chim sẻ, ơ vạn chim ngói! ơ tất cả tôi tớ bằng này! Các ngươi có đi với ta không?”. Câu trả lời thứ nhất (của dân làng): “Không đi sao được! Tù trưởng chúng tôi đã chết, lúa chúng tôi đã mục, chúng tôi còn ở với ai?”…

Câu hỏi thứ hai (của Đăm Săn): “Ơ tất cả dân làng này, các ngươi có đi với ta không? Tù trưởng các ngươi đã chết, lúa các ngươi đã mục. Ai đi chăn ngựa hãy đi bắt ngựa! Ai giữ voi hãy đi bắt voi! Ai giữ trâu hãy đi lùa trâu về!”. Cứ như thế một cuộc chạy tiếp diễn ra tạo nên sự kết tinh, hòa đồng gắn bó hai bộ tộc của Đăm Săn và Mtao Mxây làm một.

Lễ mừng chiến thắng do đó không chỉ đóng khung trong nghĩa hẹp là trừng trị một kẻ ác (Mtao Mxây) đã thành công. Nó mang một ý nghĩa kép: vừa chiến thắng kẻ thù vừa nhân lên gấp đôi sức mạnh của bộ tộc. Bởi vậy, âm hưởng của bản anh hùng ca mới ngát trời hào hứng: rộn rã âm thanh của các loại chiêng có tiếng đồng tiếng bạc cùng với vòng nhạc rung lên làm cho tất cả mọi giống loài phải im tiếng để nhường chỗ cho một sự kiện trang nghiêm chưa từng có bao giờ.

Và rồi sau cái phút nín lặng âm thanh ấy, một bản hòa ca còn hùng tráng hơn bởi có sự tham gia của “Lươn trong hang, giun trong bùn, rắn hổ, rắn mang đều chui lên nằm trên cao sưởi nắng”. Ếch nhái cũng hoan hỷ, vui mừng, cùng kỳ nhông ngoài bãi “kêu rên inh ỏi suốt ngày đêm”.

Không gian cứ mở rộng ra đến cùng trời cuối đất. Không gian của niềm vui và không gian của danh tiếng Đăm Săn: “Nhà Đăm Săn đông nghịt khách… Các khách tù trưởng đều từ phương xa đến”. Lại nữa: “Danh vang đến thần, tiếng lừng khắp núi, đông tây đâu đâu cũng nghe danh tiếng Đăm Săn”.

Trong bối cảnh nhộn nhịp tưng bừng ấy, hình tượng Đăm Săn hiện lên như một vị thần: oai phong về ngoại hình và đầy sức sống tiền tàng nội lực. Lúc Đăm Săn nằm trên võng nghỉ ngơi “Tóc thả trên sàn, hứng tóc chàng ở dưới đất là một cái nong hoa”.

Còn khi xuất hiện trước đám đông thì rực rỡ với “Ngực quấn chéo một tấm mên chiến, mình khoác một tấm áo chiến, tai đeo nụ, sát bên mình nghênh ngang đủ giáo gươm, đôi mắt long lanh như mắt chim ghếch ăn hoa tre”. Đăm Săn, trong con mắt của tôi tớ, dân làng, khách khứa là một sức mạnh vô địch, “một trang tù trưởng mới giàu lên, đang tràn đầy sức trai, tiếng tăm lừng lẫy”.

Về nghệ thuật kể chuyện trong đoạn văn có những đặc điểm nổi bật như kể chuyện kết hợp với miêu tả tạo nên hứng thú của cảm giác liền mạch nhưng lại có điểm dừng, vừa bao quát vừa đi sâu vào từng chi tiết. Ở đây còn một sự kết hợp thứ hai giữa câu chuyện được kể và người kể nhằm cá thể hóa vai trò chủ quan vừa tạo không khí đang diễn ra vừa gây được sự đồng cảm của những người nghe trong hình thức diễn xướng.

Riêng ngôn ngữ sử thi thì đoạn văn là một ví dụ điển hình. Ngôn ngữ ấy vừa giàu chất hội họa (thông qua hình ảnh) vừa giàu chất âm nhạc (thông qua nhịp điệu). Hình ảnh thì có khi là tả thực, có khi là phóng đại, cường điệu, khoa trương. Riêng về âm nhạc thì tuy đoạn văn được kể dưới hình thức văn xuôi nhưng rất gần với thơ ở nhịp điệu, tiết tấu cân xứng, hài hòa, du dương trầm bổng. Sức hấp dẫn của nó là không thể nào cưỡng nổi. Đó là dấu hiệu của một tác phẩm sử thi đạt tới đỉnh cao trong sự sáng tạo tuyệt vời.

Không chỉ có bài phân tích Chiến thắng Mtao Mxây, SCR.VN tặng bạn 🌹 Sơ Đồ Tư Duy An Dương Vương 🌹 9 Mẫu Vẽ Ngắn Hay

Phân Tích Bài Chiến Thắng Mtao Mxây Đặc Sắc – Mẫu 6

Văn mẫu phân tích bài Chiến thắng Mtao Mxây đặc sắc sẽ là tài liệu tham khảo hữu ích dành cho các em học sinh.

Đến với đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây”, người đọc sẽ thấy được hình ảnh Đăm Săn – một con người trọng danh dự, gắn bó với hạnh phúc gia đình và thiết tha với cuộc sống bình yên, phồn vinh của thị tộc. Đó chính là tình cảm cao cả nhất thôi thúc Đăm Săn chiến thắng và chiến đấu với kẻ thù.

Nội dung chính của đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây” xoay quanh việc Mtao Mxây ganh ghét vì Đăm Săn có vợ đẹp nên quyết tâm bắt Hơ Nhị. Hắn dò la thông tin, khi biết được Đăm Săn đi vắng liền cải trang thành khách đến nhà Đăm Săn, khi trở về nghĩ ra lý do là để quên con dao và bảo Hơ Nhị mang hộ ra ngoài để bắt cóc nàng.

Nghe tin vợ mình bị bắt, Đăm Săn tức tốc trở về, đem quan đến đánh Mtao Mxây để cứu vợ. Một cuộc chiến dữ dội diễn ra. Rút bài học từ tên Mtao Grư, Mtao Mxây mặc áo giáp cẩn thận, cầm khiên phòng thủ, không chịu giao chiến. Chỉ khi Đăm Săn dọa phá nhà, hắn mới dám ra giao chiến.

Mtao Mxây yếu ớt, kém cỏi còn Đăm Săn thì mạnh mẽ, tài giỏi khiến ai cũng nể sợ. Mtao Mxây sợ hãi bỏ chạy thì bị mũi lao đâm vào đùi, vào bụng nhưng do hắn mặc áo giáo nên không sao. Cuộc chiến diễn ra không phân thắng thua. Đăm Săn mệt mỏi mơ màng thì thấy ông trời bày cách tiêu diệt kẻ ác. Chàng liền làm theo.

Đăm Săn lấy chày mòn ném trúng vành tai Mtao Mxây. Áo giáp rơi ra và ngay lập tức Đăm Săn kết thúc cuộc đời của kẻ thù nhanh chóng. Tù trưởng Mtao Mxây cầu xin Đăm Săn tha mạng. Nhưng Đăm Săn kiên quyết phải trừng trị kẻ ác – kẻ đã cướp vợ người khác một cách hèn hạ. Chàng chiến thắng vẻ vang danh tiếng nổi đình nổi đám.

Đăm Săn đã khiêu chiến với Mtao Mxây vì hắn cướp vợ của chàng là Hơ Nhị. Điều này chứng tỏ Đăm Săn là một người coi trọng danh dự cá nhân cũng như danh dự cộng đồng. Khi Đăm Săn đem quân đến, Mtao Mxay luôn tìm cách phòng thủ. Để dụ hắn ra chiến đấu, Đăm Săn liên tiếp đe dọa: “Ta thách nhà ngươi đọ dao với ta đấy”, “ta sẽ lấy cái sàn hiên của nhà ngươi ta bổ đôi”, “lấy cầu thang… ta chẻ ra kéo lửa”, “ta hun cái nhà của nhà ngươi”.

Nhưng Mtao Mxây lại tìm cách khiêu khích: “Mtao Mxây: “tay ta đang còn bận ôm vợ hai chúng ta”, vì thực ra hắn đang sợ hãi: “ta sợ ngươi đâm ta khi ta đang đi lắm”. Trước lời đe dọa của Đăm Săn, hắn buộc phải ra chiến đấu.

Liên tiếp ba hiệp đấu diễn ra, hành động của cả hai nhân vật đều được khắc họa rõ nét. Trong hiệp đấu thứ nhất, Mtao Mxây “múa khiên như trò chơi, khiên kêu lạch xạch như quả mướp khô, chạy bước cao bước thấp, chạy hết từ bãi tây sang bãi đông, tự xem mình là tướng quen đánh trăm trận, quen xéo nát đất đai thiên hạ”. Còn Đăm Săn thì thách Mtao Mxây múa khiên trước, lúc Mtao Mxây múa khiên Đăm Săn không hề nhúc nhích.

Lúc Đăm Săn múa “Một lần xốc tới, chàng vượt qua đồi tranh. Một lần xốc tới nữa chàng vượt qua đồi lồ ô. Chạy vun vút qua phía đông, vun vút qua phía tây”. Sự đối lập trong hành động của hai nhân vật đã cho thấy sự yếu đuối của Mtao Mxây và sự khỏe mạnh của Đăm Săn.

Hiệp đấu thứ hai trở nên gay cấn hơn khi Đăm Săn trở nên mạnh mẽ hơn nhờ đớp được miếng trầu mà Mtao Mxây bảo Hơ Nhị quăng cho hắn, sức chàng như tăng lên gấp bội, múa khiên càng mạnh, càng nhanh, càng đẹp, “chàng múa trên cao, gió như bão. Chàng múa dưới thấp, gió như lốc…”.

Đăm Săn đuổi theo Mtao Mxây trúng nhưng không thủng đầu vì bộ áo giáp trên người hắn. Hình ảnh “miếng trầu” cũng giống như một phần thưởng nhỏ của Hơ Nhị để tiếp thêm sức mạnh cho chàng. Cuối cùng, nhờ sự giúp sức của Ông Trời, Đăm Săn tìm ra kế sách để đánh bại Mtao Mxây. Chàng đã giành chiến thắng và cứu được vợ mình. Ông trời chính là đại diện của công lý, cũng là đại diện của sức mạnh trí tuệ.

Kết thúc trận chiến, Đăm Săn kêu gọi binh lính, đầy tớ của Mtao Mxây đi theo mình cùng nhau xây dựng một cộng đồng lớn mạnh hơn. Lời kêu gọi vô cùng chân thành và tha thiết: “Ơ tất cả dân làng này, các ngươi có đi với ta không? Tù trưởng các ngươi đã chết, lúa các ngươi đã mục. Ai chăn ngựa, hãy đi bắt ngựa. Ai giữ voi, hãy đi bắt voi. Ai giữ trâu, hãy đi lùa trâu về”.

Lời kêu gọi ấy đã nhận được sự đồng thuận của dân làng, họ đều cùng chung một mục đích: “Không đi sao được, làng chúng tôi phía bắc đã mọc cỏ gấu, phía nam đã mọc cỏ hoang, người giàu cầm đầu chúng tôi nay đã không còn nữa”. Họ đã về cùng với Đăm Săn: “Đoàn người đông như bầy cà tong, đặc như bầy thiêu thân, ùn ùn như kiến, như mối.

Tôi tớ mang của cải về nhiều như ong đi chuyển nước, như vò vẽ đi chuyển hoa, như bầy trai gái đi giếng làng cõng nước”. Khi trở về, tất cả cùng nhau mở tiệc ăn mừng chiến thắng – cuộc vui kéo dài suốt mùa khô, tù trưởng khắp nơi đều kéo về. Điều ấy càng cho thấy sự lớn mạnh, phát triển của buôn làng dưới sự quản lý của tù trưởng Đăm Săn.

Tác phẩm không chỉ hấp dẫn ở nội dung mà còn ở nghệ thuật xây dựng nhân vật. Mỗi nhân vật đề có vai trò khác nhau với diễn biến sử thi khiến cho sử thi liên tục phát triển. Các nhân vật có một tính cách riêng. Nghệ thuật sử dụng ngôn từ đặc sắc, linh hoạt; ngôn ngữ người kể chuyện có xen lời đối thoại khiến cho tác phẩm thêm sinh động, hấp dẫn. Nghệ thuật miêu tả sinh động, kết hợp linh hoạt các thủ pháp so sánh, phóng đại.

Như vậy, đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây” đã đem đến cho người đọc cảm nhận chân thực về hình ảnh người anh hùng trong sử thi “Đăm Săn” nổi tiếng của dân tộc Ê-đê.

Có thể bạn sẽ thích 🌹 Cảm Nhận Về Nhân Vật Mị Châu 🌹 15 Bài Văn Hay Nhất

Phân Tích Chiến Thắng Mtao Mxây Facebook – Mẫu 7

Chia sẻ bài văn phân tích Chiến thắng Mtao Mxây Facebook dưới đây được các em học sinh quan tâm tìm kiếm.

“Đăm Săn” là một sử thi nổi tiếng của dân tộc Ê-đê kể lại cuộc đời của tù trưởng Đăm Săn. Trong đó, đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây” đã để lại nhiều ấn tượng cho người đọc.

Đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây” kể về hành trình đòi lại vợ của Đăm Săn. Khi nghe tin Đăm Săn cùng thuộc hạ rời khỏi bản làng. Mtao Mxây nghĩ ra cách cướp vợ của chàng. Hắn giả làm khách qua đường tìm đến nhà Đăm Săn, chả vờ bỏ quên cái con dao và nhờ nàng đem ra ngoài cho rồi bắt cóc Hơ Nhị đi. Đăm Săn nghe tin vô cùng giận dữ, đem quân đến nhà Mtao Mxây quyết tâm đòi lại vợ cho bằng được.

Tuy nhiên, hắn không chịu ra ngoài giao chiến, Đăm Săn phải dọa phá nhà hắn mới chịu ra giao chiến. Mtao Mxây múa khiên yếu ớt, còn Đăm Săn thì vô cùng khỏe mạnh, dũng mãnh. Đăm Săn đâm trúng Mtao Mxây nhưng hắn mặc áo giáp nên không sao cả. Sau một hồi chiến đấu, Đăm Săn đuối sức và mơ màng thấy ông trời chỉ kế đánh bại Mtao Mxây. Chàng đánh bại được hắn và cứu lại được Hơ Nhị.

Trước hết, nguyên nhân diễn ra cuộc chiến xuất phát từ việc Mtao Mxây cướp vợ của Đăm Săn – điều này đã chứng tỏ Đăm Săn là một người trọng danh dự cá nhân, công đồng. Khi bước vào trận chiến, vì là người khiêu chiến nên Đăm Săn tỏ ra là một người thông minh, có khí phách và dũng cảm: “Ta thách nhà ngươi đọ dao với ta đấy”, “ta sẽ lấy cái sàn hiên của nhà ngươi ta bổ đôi”, “lấy cầu thang… ta chẻ ra kéo lửa”, “ta hun cái nhà của nhà ngươi”.

Còn Mtao Mxây thì tìm cách khiêu khích: “Mtao Mxây: “tay ta đang còn bận ôm vợ hai chúng ta”, nhưng thực chất là vô cùng sợ hãi: “ta sợ ngươi đâm ta khi ta đang đi lắm”. Trước liên tiếp những lời đe dọa của Đăm Săn, Mtao Mxây không còn cách nào khác là phải bước vào cuộc chiến. Cuộc chiến đấu của hai tù trưởng diễn ra qua ba hiệp đấu – con số thường thấy trong mỗi trận chiến. Qua đó khẳng định chiến thắng cuối cùng của Đăm Săn là vô cùng xứng đáng.

Mtao Mxây múa khiên, tiếng kêu lạch xạch như quả mướp khô. Đến Đăm Săn, chàng rung khiên múa, mỗi lần xốc tới chàng vượt một đồi tranh, xốc tới lần nữa, chàng vượt một đồi lồ ô, chạy vun vút qua phía đông rồi lại chạy vun vút qua phía tây. Trong khí đó thì Mtao- Mxây thì chạy bước thấp bước cao, chạy từ bãi đông sang bãi tây. Hắn vung dao chém thì trúng cái chão cột trâu. Mtao – Mxây bảo Hơ Nhị quăng cho hắn một miếng trầu nhưng chính Đăm Săn lại là người đớp được miếng trầu vì vậy sức mạnh của chàng ngày càng tăng lên.

Đăm Săn tiếp tục múa khiên, cây giáo thần nhằm đùi Mtao – Mxây mà phóng tới đâm vào người Mtao – Mxây nhưng không thủng. Lúc này Đăm Săn cũng thấm mệt, chàng vừa chạy, vừa ngủ rồi mộng thấy ông trời đến giúp đỡ liền bừng tỉnh chộp ngay lấy cái chày mòn ném vào tai Mtao – Mxây khiến giáp của hắn rơi loảng xoảng, hắn ngã lăn quay ra đất. Đăm Săn chiến thắng, cứu thoát vợ, chặt đầu Mtao – Mxây, tất cả đầy tớ của Mtao – Mxây đều đồng ý đi theo Đăm Săn. Cả làng vui mừng mở tiệc liên hoan chiến thắng.

Đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây đã sử dụng thành công nghệ thuật miêu tả xen lẫn với kể chuyện cùng với việc xây dựng ngôn ngữ của người kể biến hóa linh hoạt, hướng tới nhiều đối tượng. Qua đó, đoạn trích đã khắc họa hình ảnh nhân vật Đăm Săn – biểu tượng cho sức mạnh, vẻ đẹp của con người Ê-đê không chỉ về tầm vóc mà còn về trí tuệ. Tóm lại, đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây” đã khắc họa được hình ảnh người anh hùng Đăm Săn – đại diện cho cộng đồng người dân Ê-đê với những vẻ đẹp huyền thoại.

Mời bạn tham khảo 🌠 Phân Tích Lẽ Ghét Thương 🌠 11 Bài Văn Mẫu Hay Nhất

Giáo Án Phân Tích Chiến Thắng Mtao Mxây – Mẫu 8

Tài liệu giáo án phân tích Chiến thắng Mtao Mxây chi tiết và đầy đủ dưới đây sẽ giúp các em học sinh ôn tập tác phẩm hiệu quả.

Từ trước đến nay, khi nghiên cứu sử thi, các nhà nghiên cứu thường coi sứ thi là đối tượng của nghiên cún văn học mà quên mất rằng một trong những đặc điểm của sử thi là nó vẫn tồn tại một cách sinh động trong đòi sống của các dân tộc, noi nó được sinh thành và lưu giữ.

Sử thi đối vói đồng bào Tây Nguyên không phải chỉ là một loại hình ngôn từ dân gian mà nó là loại hình diễn xướng dân gian, bao gồm cả nghệ thuật ngôn từ, ca hát, nhảy múa, nghĩa là nó ít nhiều mang tính chất của nghệ thuật sân khấu trình diễn. Nghiên cứu sử thi mà bỏ qua yếu tố diễn xướng tức là ta đã bỏ qua một bộ phận có ý nghĩa quan trọng về mặt văn hoá, đời sống. Phương thức diễn xướng sử thi là phương thức khá phổ biến và thống nhất ở mọi dân tộc có sử thi trên thế giới.

Sử thi là những tác phẩm có dung lượng lớn, nếu diễn xướng phải mất vài đêm mới hết. Diễn xướng sử thi đòi hỏi một thòi điểm, một không gian đặc biệt phù họp. Môi trường sinh hoạt quen thuộc của diễn xướng sử thi là môi trường lễ hội. Lễ hội đảm bảo không khí “thiêng”, không khí cộng đồng cần thiết cho diễn xướng sử thi, vì nhân vật trung tâm của sử thi là những anh hùng có tầm vóc kì vĩ đại diện cho sức mạnh cộng đồng, được nhân dân tôn sùng, ngưởng vọng.

Mùa lễ hội của dân tộc Tây Nguyên cũng như của các cư dân nông nghiệp khác, thường vào mùa nông nhàn, khoảng cách giữa của vòng quay chu kì sản xuất nông nghiệp, ở Tây Nguyên, đó là khoảng thời gian từ tháng 12 đến tháng 3 âm lịch – khoảng thời gian mà thời tiết thuộc mùa khô chuẩn bị bước vào mùa mưa. Người dân được tận hưởng một khoảng thời gian rảnh rỗi, có lương thực dồi dào tích trữ cho cuộc sống và làm lễ vật phục vụ cho các nghi lễ cần thiết.

Nghệ nhân kể sử thi đóng một vai trò hết sức quan trọng trong việc lưu giữ, sáng tạo và trình diễn tác phẩm. Những nghệ nhân này hầu hết là những người không biết chữ nhưng họ có khả năng nhớ một cách kì lạ những tác phẩm sử thi dài hàng ngàn, hàng vạn câu, họ có bề dày tri thức dân gian đa dạng của dân tộc mình. Lễ hội cũng là nơi thu hút du khách ở khắp nơi đến tham dự, tại các địa điểm sinh hoạt cộng đồng, quanh bếp lửa nhà rông.

Sau nghi lễ ngoài trời, mọi người quây quần bên bếp lửa, bên vò rượu cần. Nghệ nhân kể khan ngồi bên bếp lửa và bắt đầu kể chuyện. Người nghe có khi đông đến nỗi phải ngồi ra phần sau ở ngoài trời. Thời gian tốt nhất để bắt đầu một cuộc diễn xướng sử thi là vào buổi tối. Có tài liệu ghi lại người chứng kiến buổi diễn xướng sử thi kể rằng: mọi người đến tham dự rất đông, họ ngồi suốt đêm, nghe say sưa đến nỗi, tối hôm trước họ ngồi thế nào thì sáng hôm sau vẫn thấy họ ngồi y nguyên như vậy.

1.Đặc điểm nội dung:

Hình tượng Đăm Săn – người anh hùng lí tưởng của cộng đồng thị tộc Ê-đê – trong cuộc giao tranh với tù trưởng Mtao Mxây để giành lại vợ được tập trung khắc hoạ rõ nét theo bố cục ba phần, tương ứng với ba câu hỏi trong SGK:

• Cuộc chiến giữa Đăm Săn với Mtao Mxây.
• Cảnh Đăm Săn cùng tôi tớ trở về sau chiến thắng.
• Cảnh Đăm Săn cùng thị tộc ăn mừng chiến thắng.

a) Cuộc chiến giữa Đăm Săn với Mtao Mxây

Cuộc chiến đấu giữa hai tù trưởng được mô tả cặn kẽ theo trình tự các hiệp đánh. Ưu thế nổi trội của thể loại sử thi so với một số thể loại văn học dân gian khác là có sự kết họp hài hoà giũa kể chuyện và miêu tả. Ngôn ngữ kể chuyện đan xen với ngôn ngữ đối thoại giữa hai nhân vật càng làm tăng thêm kịch tính, giúp người nghe hiểu sâu hơn đặc điểm tính cách nhân vật.

-Đăm Săn khiêu chiến kẻ thù và thái độ ngạo mạn của Mtao Mxây:

Tù trưởng Mtao Mxây lừa lúc Đăm Săn cùng dân làng làm rẫy, đã kéo đến cướp phá buôn làng và bắt Hơ Nhị về làm vợ. Danh dự của một tù trưởng và bộ tộc bị xúc phạm, hạnh phúc gia đình và buôn làng bị đe doạ, Đăm Săn buộc phải cầm giáo đứng lên chiến đấu đòi lại công bằng.

Băng giọng tự tin vào sức mạnh của mình và sự khinh miệt, giễu cợt kẻ thù, Đăm Săn đã tìm cách khiêu chiến và buộc Mtao Mxây phải giao chiến: “ơ điêng, ơ điêng, xuống đây! Ta thách nhà ngươi đọ dao với ta đấy!”, “Ngươi không xuống ư? Ta sẽ lấy cái sàn hiên của nhà ngươi ta bổ đôi…”.

Kịch tính tăng lên khi Mtao Mxây cũng trêu tức Đăm Săn: “Tay ta đang còn bận ôm vợ hai chúng ta ở trên nhà này cơ mà”. Nhưng ngay từ đầu, trong ngôn từ của Mtao Mxây cũng thể hiện sự nghi ngại, thiếu tự tin trước Đăm Săn: “Ta sợ ngươi đâm ta khi ta đang đi tắm”.

-Cuộc chiến giữa hai tù trưởng:

Để thể hiện cuộc giao chiến giữa hai tù trưởng, tác giả dân gian đã sử dụng triệt để phương pháp so sánh tương phản, cấu trúc ngôn ngữ trùng điệp, lối so sánh sinh động, phép cường điệu, phóng đại nhằm nêu bật sự vượt trội của Đăm Săn về mọi phương diện. Một biện pháp quen thuộc trong các sử thi là luôn miêu tả tài năng của đối phương trước khi miêu tả tài năng người anh hùng. Mtao Mxây múa khiên trước, tiếng khiên của hắn “kêu lạch xạch như quả mướp khô”.

Khi Mtao Mxây múa khiên, Đăm Sân vẫn bình tĩnh, không hề run sợ, đứng yên “không nhúc nhích”. Khi chưa nhìn thấy Đăm Săn múa khiên, Mtao Mxây vẫn còn huênh hoang: “Thế ngươi không biết ta đây là một tướng đã quen đi đánh thiên hạ, bắt tù binh, đã quen đi xéo nát đất đai thiên hạ hay sao?”. Đối lập với hình ảnh tiếng khiên “lạch xạch như quả mướp khô” của Mtao Mxây, tài múa khiên của Đăm Săn đã được miêu tả cụ thể, sinh động, có sự tăng tiến trong cảm hứng say sưa của người kể chuyện:

• Lần múa khiên thứ nhất: “Một lần xốc tói, chàng vượt một đồi tranh. Một lần xốc tói nữa, chàng vượt một đồi lồ ô. Chàng chạy vun vút qua phía đông, vun vút qua phía tây”.
• Lần múa khiên.thứ hai: “Chàng múa trên cao, gió như bão. Chàng múa dưới thấp, gió như lốc. Chòi lẫm đổ lăn lóc. Cây cối chết rụi. Khi chàng múa dưới thấp, vang lên tiếng đĩa khiên đồng. Khi chàng múa trên cao, vang lên tiếng đĩa khiên kênh. Khi chàng múa chạy nước kiệu, quả núi ba lần rạn nứt, ba đồi tranh bật rễ bay tung”. Còn Mtao Mxây thì thể hiện sự kém cỏi cả về thể xác lẫn tinh thần: “bước cao bước thấp, chạy hết bãi tây sang bãi đông. Hắn vung dao chém phập một cái, nhưng chỉ vừa trúng một cái chão cột trâu”.

Qua việc tập trung miêu tả một cách kĩ lưỡng và sinh động tài nghệ múa khiên của Đăm Săn, tác giả đã khắc hoạ tầm kích vũ trụ, tài năng siêu phàm có thể sánh ngang với các thần linh của Đăm Săn.

Tại sao Đăm Săn vẫn phải cầu viện đến thần linh thì mới tiêu diệt được Mtao Mxây? Chi tiết Đăm Săn “đớp” được và nhai miếng trầu của Hơ Nhị ném cho làm tăng thêm chất trử tình của tác phẩm. Còn chi tiết khi thấm mệt, chàng mộng thấy ông Trời mách bảo (lấy một cái chày mòn ném vào vành tai hắn là được), không hạ thấp tài năng của chàng mà càng tăng thêm thanh thế, uy danh của chàng vì chàng là một tù trưởng được thần linh ủng hộ.

Quan hệ giữa thần linh với Đăm Săn thật gần gũi, thân tình: “Ối chao, chết mất thôi, ông ơi! Cháu đâm mãi mà không thủng hắn!”. Điều này thể hiện dấu ấn của tư duy thần thoại còn in đậm trong nghệ thuật sáng tạo sử thi. Nhưng ông Trời cũng chỉ là người “mách nước” còn quyết định vẫn là hành động trực tiếp của người anh hùng. Chỉ có Đăm Săn mới tự tay hạ gục được kẻ thù. Lời cầu xin của Mtao Mxây làm tăng tính kịch, nhưng Đăm Săn đã không hề khoan nhượng: “Chẳng phải vợ ta ngươi đã cướp, dùi ta ngươi đã đâm rồi sao?”.

Chàng hành xử với kẻ thù đúng như lối hành xử của các thủ lĩnh thời cổ đại: “Đăm Săn đâm phập một cái, cắt đầu Mtao Mxây đem bêu ngoài đường”. Với người anh hùng sử thi, bị kẻ khác đến cướp vợ tại nhà mình là một hành động xúc phạm vô cùng lớn lao đến danh dự, mà danh dự là điều thiêng liêng, cao quý nhất của người anh hùng. Làm sao Đăm Săn có thể tha thứ cho Mtao Mxây được.

b) Cảnh Đăm Săn cùng tôi tớ trở về sau chiến thắng

Có thể thấy rõ đặc điểm trong chiến trận của người anh hùng sử thi: Trong chiến trận, thường chỉ có hai thủ lĩnh giao chiến, tôi tớ, nô lệ dù “đông như bầy cà tong, đặc như bầy thiêu thân, ùn ùn như kiến như mối” thì cũng chỉ chứng kiến cuộc chiến chứ không tham dự, vì người anh hùng là biểu trưng cao nhất cho lí tưởng, sức mạnh, tài năng và ý chí của cộng đồng, số phận của cá nhân anh hùng ảnh hưởng và thống nhất cao độ với số phận cộng đồng.

Đoạn trích không say sưa miêu tả cảnh máu chảy đầu rơi của các chiến binh, của các tôi tớ, nô lệ. Điều này có thể so sánh với truyền thuyết Thánh Gióng của người Việt, với sử thi I-li-át của Hi Lạp. Thủ lĩnh chiến thắng, thu nhận tù binh của đối phương, mở rộng địa bàn lãnh thổ, tôi tớ vui mừng chia quả thực, ăn mừng chiến thắng tưng bừng. Thủ lĩnh thua, tôi tớ trở thành nô lệ của thủ lĩnh chiến thắng.

Qua lời Đăm Săn hỏi ý kiến tôi tớ của Mtao Mxây sau chiến thắng có thể hiểu thêm tinh thần dân chủ công xã thị tộc thòi cổ đại: “Ơ nghìn chim sẻ, ơ vạn chim ngói ! ơ tất cả tôi tớ bằng này! Các ngươi có đi với ta không?”. Việc miêu tả cuộc đối thoại giữa Đăm Săn và dân làng Mtao Mxây được lặp lại ba lần và có sự tăng tiến: Lần thứ nhất, Đăm Săn “gõ vào một nhà”, lần thứ hai “đập vào phên tất cả các nhà trong làng”, lần thứ ba “đập vào phên mỗi nhà trong làng”.

Cả ba lần dân làng trả lời cùng một nội dung, chỉ khác nhau chút ít trong cách nói (ngôn ngữ sử thi đa dạng, có sự thay đổi một vài từ ngữ trong khuôn hình chung, không tạo sự nhàm chán cho người nghe). Ba lần hỏi, ba lần dân làng Mtao Mxây trả lời:

• Trả lời lần 1: “Không đi sao được! Tù trưởng chúng tôi đã chết, lúa chúng tôi đã mục, chúng tôi còn ở với ai?”.
• Trả lời lần 2: “Không đi sao được! Nhưng bác ơi, xin bác chờ chúng tôi cho lợn ăn cái đã”.
• Trả lời lần 3: “Không đi sao được! Làng chúng tôi phía bắc đã mọc cỏ gấu, phía nam đã mọc cà hoang, người nhà giàu cầm đầu chúng tôi nay đã không còn nữa!”.

Biện pháp lặp lại giữa ba lần hỏi – đáp này thể hiện sự thống nhất cao độ giữa khát vọng, quyền lợi cá nhân anh hùng vói khát vọng, quyền lợi của cộng đồng, đồng thời thể hiện sự ngưỡng mộ, tôn vinh tuyệt đối của dân làng đối với thủ lĩnh. Con số “ba” biểu trưng cho số nhiều vốn rất quen thuộc trong văn học dân gian.

Sau những lần đối thoại là cảnh mọi người đi theo Đăm Săn về làng đông và vui như đi trảy hội. “Đoàn người đông như bầy cà tong, đặc như bầy thiêu thân, ùn ùn như kiến như mối. Bà con xem, thế là Đăm Săn nay càng thêm giàu có, chiêng lắm la nhiều. Tôi tớ mang của cải về nhiều như ong đi chuyển nước, như vò vẽ đi chuyển hoa, như bầy trai gái đi giếng làng cõng nước”.

Mỗi cuộc chiến tranh thời cổ đại, dẫu là vì nguyên nhân hôn nhân, trả thù hay chinh phục tự nhiên thì kết quả cũng là sự mở rộng địa bàn, lãnh thổ, thể hiện quá trình liên minh bộ tộc, khiến cho bộ tộc nào đã giàu càng giàu thêm, đã mạnh càng mạnh hơn nữa. Đoạn trích này là một minh chứng sáng rõ, phản ánh lịch sử các bộ tộc trên con đường hình thành dân tộc thời cổ đại.

c) Cảnh Đăm Săn cùng thị tộc ăn mừng chiến thắng

Phần kết thúc đoạn trích này không có lời đối thoại ngắn gọn, đầy kịch tính giữa các nhân vật như hai đoạn trên mà tập trung khắc hoạ ngôn ngữ của Đăm Săn chỉ bảo cho mọi người làm lễ ăn mừng chiến thắng.

-Lời Đăm Săn trong buổi tổ chức ăn mừng chiến thắng thể hiện hai nội dung chính:

• Đăm Săn rất coi trọng và đề cao ý nghĩa lớn lao của chiến thắng vừa giành được.
• Bằng việc sử dụng các đại từ xưng hô (hô ngữ) cùng các kiểu câu cảm thán đậm sắc thái biểu cảm rất đặc trưng của thủ lĩnh thời cổ đại, các hình ảnh so sánh trùng điệp, ngôn ngữ eủa Đăm Săn thật sảng khoái, nhiệt thành kêu gọi buôn làng tổ chức ăn mừng thật lớn để tạ ơn thần linh, tổ tiên và cầu mong thần linh ban cho mình và cộng đồng sức mạnh… Điều này cho thấy niềm tự hào về chiến công vừa giành được.
• Trong niềm vui đó có niềm tự hào chính đáng về tài năng cá nhân anh hùng đồng thời ước vọng cuộc sống tốt đẹp cho mọi ngườ: “Rượu năm ché, trâu dâng một con để cúng thần, cáo tổ tiên, cầu sức khoẻ cho ta mới đi đánh kẻ thù, bắt tù binh, xéo nát đất đai một tù trưởng nhà giàu về […], cầu cho ta được bình yên vô sự, nạn khỏi tai qua, lớn lên như sông nước, cao lên như cây rừng, không còn ai bì kịp
• Niềm tự hào về cuộc sống sung túc, thịnh vượng, phát triển mọi mặt của thị tộc mình: “Chúng ta sẽ ăn lợn ăn trâu, đánh lên các chiêng cái trống to, đánh lên các cồng hlong hoà nhịp cùng chũm choẹ xoa sao cho kêu lên rộn rã, để voi đực voi cái ra vào sàn hiên không ngớt”, “Hãy đánh lên các chiêng có tiếng âm vang, những chiêng có tiếng đồng tiếng bạc! Từ gui quý, hãy lấy ra các vòng nhạc rung lên!”.

-Lời người kể chuyện:

Kết hợp sử dụng ngôn ngữ đối thoại giữa các nhân vật và ngôn ngữ người kể chuyện một cách trực tiếp là một ưu thế nổi trội của sử thi so với một số thể loại tự sự dân gian khác. Sử dụng ngôn ngữ người kể chuyện là một thủ pháp nghệ thuật để biểu hiện trực tiếp thái độ, tình cảm của cộng đồng bộ tộc đối với nhân vật anh hùng sử thi. Trong lời người kể chuyện, hình tượng Đăm Săn được miêu tả một cách trực tiếp, toàn diện từ vẻ đẹp thể chất đến tinh thần.

• Vẻ đẹp thể chất: “Bà con xem, chàng nằm trên võng, tóc thả trên sàn, hứng tóc chàng ở dưới đất là một cái nong hoa”, “Ngực quấn chéo một tấm mền chiến, mình khoác một tấm áo chiến, tai đeo nụ, sát bên mình nghênh ngang đủ giáo gươm, đôi mắt long lanh như mắt chim ghếch ăn hoa tre”, “Bắp chân chàng to bằng cây xà ngang, bắp đùi chàng to bằng ống bễ, sức chàng ngang sức voi đực, hơi thở chàng ầm ầm tựa sấm dậy, chàng nằm sấp thì gãy rầm sàn, chàng nằm ngửa thì gãy xà dọc”.
• Sự giàu có, hùng mạnh của cộng đồng Đăm Săn sau chiến thắng “Chàng mở tiệc ăn uống linh đình, thịt lợn, thịt trâu ăn không ngớt, thịt lợn ăn đến cháy đen hết ống le, thịt dê ăn đến cháy đen hết ống lồ ô, máu bò máu trâu đọng đen khắp sàn hiên”, “Các chàng trai đi lại ngực đụng ngực. Các cô gái đi lại vú đụng vú […]. Rõ ràng là tù trưởng Đăm Săn đang giàu lên, chiêng lắm la nhiều”.
• Đăm Săn được sự hưởng ứng và ngưỡng vọng tuyệt đối của tất thảy mọi người: “Bà con xem, nhà Đăm Săn đông nghịt khách, tôi tớ chật ních cả nhà ngoài. Các khách tù trưởng đều từ phương xa đến”, “Từ khắp mọi miền, ngưòi ta khiêng rượu khiêng lợn đến”.

Sau cuộc chiến, người ta không chú ý đến cảnh chết chóc mà chỉ hướng đến niềm vui chiến thắng, đến khát vọng một cuộc sống thịnh vượng, buôn làng giàu có, đông vui, hoà bình, phát triển. Ước vọng, lí tưởng của cá nhân người anh hùng thống nhất cao độ vói ước vọng và lí tưởng của cộng đồng.

• Cùng với những hình ảnh miêu tả cụ thể là những lời ngợi ca, sự tôn vinh tuyệt đối về thủ lĩnh anh hùng. Những lời ngợi ca chàng vang lên với những điệp khúc hào hùng: “Vì vậy, danh vang đến thần, tiếng lừng khắp núi, đông tây đâu đâu cũng nghe danh tiếng Đăm Săn”, “chàng Đăm Sãn hiện ra là rhột trang tù trưởng mói giàu lên, đang tràn đầy sức trai, tiếng tăm lừng lẫy […]. Đăm Săn vốn đã ngang tàng từ trong bụng mẹ”.

Đặt đoạn trích trong hệ thống tác phẩm ta sẽ thấy được tính thống nhất của hành động và lí tưởng người anh hùng. Nhân vật sử thi tiếp nối nhân vật thần thoại nhưng đã được nâng lên một bước cơ bản. Nếu nhân vật chính trong thần thoại là thần thì nhân vật chính trong sử thi là con người. Người anh hùng thể hiện tập trung nhất lí tưởng, sức mạnh, ý chí, tài năng của cộng đồng trong thời kì liên minh bộ tộc, bước đầu hình thành dân tộc.

Đối với nhân vật sử thi, điều quan trọng cần khai thác không phải chỉ là bản thân hành động mà quan trọng hơn là mục đích và ý nghĩa của hành động. Con người lần đầu tiên nhận thức được sức mạnh của mình trên chặng đường chuyển giao lịch sử vĩ đại nhất thòi cổ đại.

Vì thế, các nhân vật trung tâm trong sử thi luôn là người anh hùng lí tưởng, được miêu tả vói niềm ngưỡng vọng vô cùng lớn lao của cộng đồng, được nhân dân tô điểm bằng vô vàn ánh hào quang kì diệu bởi những chiến công, tài năng và sức mạnh. Lần đầu tiên con người đã tự “nâng mình lên ngang hàng thần thánh” (Ăng-ghen).

-Đoạn trích cho ta hiểu thêm về một số sinh hoạt và phong tục của dân tộc Ê-đê xưa, như cách bài trí nhà Mtao Mxây (Đầu sàn hiên đẽo hình mặt trăng, đầu cầu thang đẽo hình chim ngói), cách trang phục của tù trưởng Đăm Sặn (Ngực quấn chéo một tấm mền chiến, mình khoác một tấm áo chiến, tai đeo nụ…), tập quán trong giao tiếp, nói năng, đặc biệt là cách nghĩ, cách cảm của họ.

2.Đặc điểm nghệ thuật

Như đã nêu ở trên, sử thi Tây Nguyên thuộc thể loại tự sự dân gian mang tính nguyên họp, trong đó tích họp các yếu tố nghệ thuật như ngôn ngữ (văn xuôi và vãn vần), âm nhạc, yếu tố trình diễn. Các yếu tố này gắn bó rất hài hoà tạo nên vẻ đẹp độc đáo của các tác phẩm sử thi.

Biện pháp khoa trương, ngoa dụ được sử dụng triệt để trong việc miêu tả người anh hùng lí tưởng của bộ tộc, làm cho người anh hùng đẹp toàn diện, đẹp tuyệt đối từ lí tưởng, thể chất và hành động. Nghệ thuật sử dụng ngôn từ của sử thi anh hùng rất đa dạng. Ngôn ngữ đối thoại của các nhân vật được sử dụng nhiều và linh hoạt, giàu kịch tính. Ngôn ngữ của người kể chuyện sinh động, hấp dẫn.

Việc sử dụng hàng loạt các biện pháp nghệ thuật so sánh, ví von, ngôn ngữ giàu hình ảnh, giàu nhạc điệu rất gần với lời ăn tiếng nói của đồng bào các dân tộc ít người tạo nên sự đối xứng hài hoà rất thú vị trong câu vãn, trong đoạn văn và trong cả tác phẩm có sự liên kết chặt chẽ, giũa các vế trong một câu: “Tôi tớ mang của cải về nhiều như ong đi chuyển nước, như vò vẽ đi chuyển hoa, như bầy trai gái đi giếng làng cõng nước”.

Một trong những yếu tố tạo nên sự hài hoà, nhịp nhàng trong hình tượng nghệ thuật là kết cấu đối xứng được sử dụng rất phổ biến trong sử thi Tây Nguyên. Bất cứ đoạn văn nào chúng ta cũng có thể gặp được sự đối xứng ấy: đối xứng về số lượng, đối xứng về hành động, đối xứng về cảnh vật.

Ví dụ, khi miêu tả cảnh Đăm Săn múa khiên: “Chàng múa trên cao, gió như bão. Chàng múa dưới thấp, gió như lốc”, “Khi chàng múa chạy nước kiệu, quả núi ba lần rạn nứt, ba đồi tranh bật rễ”. Lời dân làng: “Làng chúng tôi phía bắc đã mọc cỏ gấu, phía nam đã mọc cà hoang”.

Sự hài hoà và nhịp nhàng ở những vế, những câu, nhũng hình tượng như vậy được phát triển thành những điệp khúc mà ta thường gặp trong tác phẩm. Những điệp khúc đó được gọi là “tính trì hoãn sử thi” tạo nên những khuôn mẫu bền vững, chúng gây nên ảnh hưởng ít nhiều đến sự linh hoạt của tác phẩm, nhưng lại thuận lợi cho việc diễn xướng và dễ tạo nên một khung cảnh bề bộn, trùng điệp, hoành tráng rất cần thiết trong các sử thi anh hùng.

Gợi ý cho bạn 🌼 Phân Tích Chạy Giặc 🌼 8 Mẫu Phân Tích Bài Thơ Hay Nhất

Phân Tích Đoạn Cuối Chiến Thắng Mtao Mxây – Mẫu 9

Bài văn phân tích đoạn cuối Chiến thắng Mtao Mxây dưới đây sẽ mang đến cho các em học sinh những gợi ý viết bài hay.

Cùng với truyền thuyết, truyện cổ tích, thần thoại hay truyện cười thì sự thi cũng là một trong những thể loại đặc sắc của văn học dân gian Việt Nam. Kho tàng sử thi dân gian của nước ta hiện nay khá đồ sộ và có giá trị lớn. Một trong số đó có thể kể đến sử thì Đăm Săn – bộ sử thi anh hùng nổi tiếng kể về cuộc đời và sự nghiệp của tộc trưởng Đăm săn.

Bộ sử thi không chỉ cũng cấp cho chúng ta những tri thức lớn lao về đời sống các dân tộc, về tầm vóc của những người tù trưởng,những vị anh hùng sử thì mà còn cho thấy được tài năng của tác giả trong việc sử dụng các nghệ thuật tiêu biểu vào tác phẩm. Đặc biệt, có thể kể đến nghệ thuật miêu tả trong cảnh buôn làng sau trận chiến của Đăm Săn chiến thắng Mtao-mxây .

Sau khi đánh bại Mtao-mxây, đem đầu hắn bêu ngoài đường. Đăm Săn lúc này mới kêu gọi các dân làng đi theo chàng. Được sự ủng hộ của dân làng, mọi người tin tưởng tuyệt đối vào tài năng, đức độ và phẩm chất của vị tù trưởng đã cùng theo Đăm Săn về buôn làng. Những đoàn người đi đông đúc như những bầy hươu sao, bầy thiêu thân. Họ đi ùn ùn như nhừng đoàn kiến đang thi nhau bò lên cao khi trời trở lụt.

Bao nhiêu của cải được di chuyển mang về bởi bầy tôi tớ trong như ong đi chuyển nước, như những bầy vò vẽ đi chuyển hoa. Tất cả tạo nên bầu không khí sôi nổi chưa từng có. Thế là thị tộc Đăm Săn lại ngày càng thêm đông đúc, giàu có, phồn vinh. Họ ùn ùn kéo nhau ra bãi ngoài rồi kéo nhau đi thẳng vào làng. Đăm Săn kêu gọi mọi người chuẩn bị đồ lễ để dâng cúng tổ tiên, thần linh, cầu sức khoẻ và ăn mừng chiến thắng. Gửi lời mời đến bà con trong làng trong niềm tự hào và phấn khích.

Mọi người hò hét, hành động theo lời vị tù trưởng đáng kính. Bà con dân làng của thị tộc hớn hở đua nhau đến, nhà Đăm Săn khách khứa chen nhau hơn trẩy hội, đông nghịt đến nghẹt thở, chật ních từ trong ra ngoài nhà, chẳng còn chỗ trống. Bao nhiêu vị tù trưởng là thực khách từ phương xa cũng đến, tất cả đều hân hoan trong niềm háo hức. Không chỉ riêng con con người thôi đâu, vạn vật cũng như bừng tỉnh, tham gia lễ hội trong hào khí đất trời.

Lươn trong hang, giun trong bùn , rắn hổ mang tất cả đều chui ra thong thả sưởi nắng , tận hưởng muôn sắc của đất trời. Tiếng kêu của ếch nhái, kì nhông kêu ing ỏi tạo nên âm thanh của lễ hội. Các chàng trai, cô gái trẻ tuổi cũng vui vẻ , nhảy nhót trong hạnh phúc, an yên. Chàng Đăm săn nằm thông thả trên chiếc võng, tóc thả trên sàn, tóc được hứng bởi cái nong hoa, mang vẻ đẹp thảnh thơi của một vị dũng tướng tài ba sau chiến thắng.

Tiếng tốt đồn xa, danh vang đến thần, bốn phương trở về tụ hội. Người khiêng lợn, kẻ khiêng rượu đến mừng vị tù trưởng oai hùng. Chao ôi! Khung cảnh sao quá đỗi huy hoàng, thịnh trị. Tù trưởng Đăm Săn đang giàu lên, sức trai tráng đầy mình, tiếng tăm lừng lẫy. Buôn làng Đăm Sănn đang phồn thịnh, giàu mạnh vui vẻ biết bao. Âu cũng là nhờ đức độ và tài năng của người anh hùng Đăm Săn trong việc phát triển và xây dựng cộng đồng mình.

Bằng những biện pháp so sánh độc đáo, lối kể tả phóng đại đến mức tối đa, ngôn ngữ, hình ảnh giàu sức gợi, tác giả đã xây dựng nên một bức tranh cộng đồng đầy hứng khởi và hân hoan trong niềm vui chiến thắng. Thể hiện được cộc sống thịnh trị, phồn vinh, giàu có của thị tộc Ê-đê xưa.

Chia sẻ thêm cùng bạn 🍀 Phân Tích Bài Ca Ngắn Đi Trên Bãi Cát 🍀 15 Bài Văn Hay Nhất

Phân Tích Đăm Săn Trong Chiến Thắng Mtao Mxây – Mẫu 10

Nhân vật Đăm Săn là chủ đề nghị luận văn học trọng tâm của tác phẩm. Tham khảo bài văn mẫu phân tích Đăm Săn trong Chiến thắng Mtao Mxây như sau:

Đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây là một trong những đoạn trích tiêu biểu nằm trong chương 34 của bộ sử thi Đăm Săn. Qua đoạn trích, ta không chỉ thấy được sức mạnh cộng đồng, con người Tây Nguyên mà còn cảm nhận được vẻ đẹp uy nghi, hùng tráng của người anh hùng sử thi. Điều đó được thể hiện rõ qua nhân vật người tù trưởng Đăm Săn với chiến công lẫy lừng.

Sức mạnh và tài năng của Đăm Săn trước hết được thể hiện qua cuộc đấu với Mtao Mxây. Cuộc đấu xảy ra khi Đăm Săn nghe tin vợ mình bị bắt, đó là ngòi nổ Mtao Mxây gây ra, Đăm Săn chủ động tới trước chân cầu thang của hắn để thách đấu. Vẻ uy nghi cùng những lời lẽ bản lĩnh, thách thức của chàng khiến Mtao Mxây phải sợ hãi, phân vân ” Xuống, giêng! Xuống, giêng!….hun cái nhà của người cho mà xem”.

Mtao Mxây đành chấp nhận bước xuống trong nỗi lo sợ bị Đăm Săn đâm lén, nhưng đời nào một anh hùng lại làm chuyện tiểu nhân, chỉ có kẻ bỉ ổi mới chực chờ người khác không để ý mà ra tay hành động “Sao ta lại đâm ngươi…..ta cũng không thèm đâm nữa là”. Rõ ràng trong lời nói của Đăm Săn đã thể hiện rõ khí chất của một bậc anh hùng, mạnh mẽ, dứt khoát và quyết liệt.

Khác với một Mtao Mxây hèn nhát, tiểu nhân, thích khích bác người khác mà thiếu bản lĩnh. Khi hắn bước xuống với xiêm áo lộng lẫy tựa vị thần, vũ khí sắc bén với gươm óng ánh cầu vồng trong cái dáng vẻ tần ngần do dự, bước đi mà chẳng dám thì cũng là lúc mà hình ảnh Đăm Săn được nổi bật hơn.

Bước vào trận chiến, Đăm Săn nhường cho hắn múa khiên trước, vậy mà hắn tìm cách để ép chàng mua trước bằng lời lẽ hiếu thắng, khoe khoang :” người mới là người múa trước…..đã gãy mất cánh”. Sau cùng hắn vẫn múa trước với những đường múa chán nản, ” kêu lạch xạch như quả mướp khô”, Đăm Săn vẫn đừng im nhìn hắn mua một cách khinh bỉ, ” Miếng múa ngươi học ai đấy, ngươi múa chơi đấy phải không?”.

Vậy mà hắn vẫn không thôi khoe khoang những vẻ vang của mình, còn Đăm Săn cứ việc múa những đường gươm đầy điêu luyện, thể hiện một tài năng xuất chúng của mình ” Đăm Săn rụng khiên khiên múa…..vun vút qua phía tây”.

Sự đối lập giữa màn đấu kiếm đã cho thấy một Đăm Săn đầy hùng dũng trong chiến trận, một kẻ khó lòng ai có thể vượt qua. Nhìn thấy sức mạnh ấy của chàng, Mtao Mxây phải vội cầu cứu Hơ Nhị nhưng miếng trầu nàng trao lại bị Đăm Săn chụp được, lúc này sức mạnh và sinh lực của chàng càng tăng lên gấp bội.

Rồi tiếp tục là những trận múa, những đòn đánh đuổi mạnh mẽ , thần tốc vào kẻ địch ” Thế là Đăm Săn lại múa…..Chàng đâm vào người Mtao Mxây cũng không thủng”. Được sự trợ giúp của ông Trời, Đăm Săn liền dùng chày mòn ném vào vành tai địch, truy đuổi đến cùng , hắn phải van xin cầu phúc, nhưng sự kiện quyết của Đăm Săn đã giết chết hắn, đầu Mtao Mxây bị đem bêu khắp đường.

Chiến thắng Mtao Mxây không chỉ là chiến thắng cá nhân mà còn là chiến công của cộng đồng. Bởi vậy mà khi Đăm Săn kêu gọi mọi người đi cùng đều được nhân dân tin tưởng đi theo “Ơ ngân chim sẻ, ơ vạn chim ngói….chúng ta về nào!”. Với những người vô tội, chàng không hề một chút mảy may trách móc, trái lại muốn họ cùng mình xây dựng một cộng đồng giàu mạnh, thịnh vượng hơn. Đó là vẻ đẹp của một tấm lòng lơn, tấm lòng rộng lượng vì nhân dân.

Không chỉ mang vẻ đẹp về tài năng, phẩm chất, ở Đăm Săn còn có cả vẻ đẹp về ngoại hình. Trong bữa tiệc thiết đãi mừng năm mới, Đăm Săn uy nghi và to lớn như một tướng lĩnh thư thái, một dũng tướng hào hùng “Chàng nằm trên võng….ở dưới đất là một cái nông hoa”, ” Ngực quấn chéo một tấm mền…..Đăm Săn vốn đã ngang tàng từ trong bụng mẹ”.

Đánh tiếng Đăm Săn vang dội khắp mọi miền, đến cả vạn vật sông núi cũng phải kính trọng, nể phục. Cộng đồng trong tay Đăm Săn ngày một phát triển, giàu có chính là nhờ phúc phần và tài năng của vị tù trưởng anh minh.

Đăm Săn qua đoạn trích hiện lên là một người anh hùng đầy đẹp đẽ, một tù trưởng trách nhiệm, bản lĩnh. Hình ảnh Đăm Săn giúp em thêm tự hào hơn về lịch sử dân tộc, tin tưởng vào sức mạnh của chính nghĩa và cố gắng hoàn thiện, xây dựng bản thân mỗi ngày cả về trí tuệ và thể chất, xứng đáng là một ” tù trưởng” của xã hội mới hôm nay, xây dựng và cống hiến cho đất nước giàu mạnh.

Đọc nhiều hơn dành cho bạn ☀️ Phân Tích Thu Điếu Nguyễn Khuyến ☀️ 15 Bài Văn Hay Nhất

Phân Tích Nhân Vật Mtao Mxây – Mẫu 11

Đón đọc những ý văn phân tích nhân vật Mtao Mxây dưới đây để làm rõ đặc điểm và những khía cạnh của nhân vật được khắc hoạ qua tác phẩm.

“Đăm Săn” là sử thi anh hùng nổi tiếng nhất của dân tộc Ê-đê nói riêng và của Việt Nam nói chung. Tác phẩm cho thấy vẻ đẹp ngoại hình và sức mạnh phi thường của người anh hùng Đăm Săn, không chỉ vậy người anh hùng Đăm Săn còn mang trong mình nhiều phẩm chất cao quý, lập nhiều chiến công lừng lẫy. Tất cả vẻ đẹp đó đã được tái hiện một cách đầy đủ trong đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây”.

Khi Đăm Săn cùng nô lệ của mình lên rẫy làm nương, Mtao Mxây – một tù trưởng tham lam, độc ác đã nhân cơ hội đó bắt cóc Hơ Nhị về làm vợ. Đăm Săn đến tận nhà chiến đấu đòi lại vợ, sau khi chiến thắng đã đưa nô lệ của Mtao Mxây về hợp nhất với bộ tộc của mình để trở nên hùng mạnh hơn. Đoạn trích đã thể hiện được vẻ đẹp phẩm chất anh hùng của Đăm Săn và sự hèn nhát, thất bại thảm hại của Mtao Mxây.

Trước và trong trận chiến đã bộc lộ đầy đủ vẻ đẹp phẩm chất của Đăm Săn và sự hèn nhát, tự kiêu của Mtao Mxây. Vợ bị bắt, Đăm Săn ngay lập tức dẫn dân làng đến nhà của Mtao Mxây để khiêu chiến với hắn, giọng điệu của Đăm Săn hết sức khinh bỉ kẻ thù: “Ơ diêng! Ơ diêng! Xuống đây! Ta thách nhà ngươi đọ dao với ta đấy”. Gọi Mtao Mxây là “diêng” – người bạn kết nghĩa với hàm ý mỉa mai, bởi họ trước đây đã từng là bạn bè tốt nhưng Mtao Mxây tráo trở lại đến cướp vợ của bạn.

Trước lời khiêu chiến của Đăm Săn, Mtao Mxây sợ hãi từ chối không dám xuống, dáng điệu hết sức rụt rè, đắn đo “ngươi không được đâm ta khi ta đang đi xuống đó, nghe”. Trái ngược với thái độ rụt rè của Mtao Mxây, Đăm Săn khẳng khái khẳng định: “Sao ta lại đâm ngươi khi ngươi đang xuống nhỉ? Sao ta lại đâm ngươi khi ngươi đang đi nhỉ?” Kèm theo thái độ khinh bỉ: “Ngươi xem, đến con lợn nái của nhà ngươi dưới đất ta cũng không thèm đâm nữa là.

Ngươi xem đến con trâu nhà ngươi trong chuồng ta cũng không thèm đâm nữa là”. Chỉ qua những lời nói, cử chỉ ấy ta cũng thấy hai tính cách hoàn toàn trái ngược nhau, nếu như Đăm Săn chủ động, dũng cảm đối mặt với kẻ thù thì Mtao Mxây lại bị động, hèn nhát, sợ hãi không đáng mặt làm anh hùng, làm tù trưởng của mọi người.

Tính cách, phẩm chất của hai nhân vật càng được bộc lộ rõ hơn trong trận chiến. Với tinh thần thượng võ, Đăm Săn nhường cho kẻ thù quyền chủ động tấn công. Trái với dáng điệu Mtao Mxây “dữ tợn như một vị thần”, lời nói huênh hoang: “Ta là tướng quen đánh trăm trận, quen giày xéo đất đai thiên hạ”, thực tế hắn lại chạy bước thấp bước cao, hết sang bãi Đông lại bãi Tây, vung dao chém yếu ớt nên chỉ trúng vào chão cột trâu.

Còn Đăm Săn trước những hành động đó của kẻ địch chỉ đứng im thể hiện thái độ khinh bỉ. Khi chàng múa khiên đã thể hiện tất cả vẻ đẹp dũng mãnh, oai hùng của mình: “Một lần xốc tới chàng vượt một đồi tranh. Một lần xốc tới nữa chàng vượt một đồi lồ ô. Chàng chạy vun vút qua phía đông, vun vút qua phía tây”.

Hiệp đấu thứ ba đã quyết định thắng thua của cả hai nhân vật. Trong thế bí bách, Mtao Mxây yêu cầu nàng Hơ Nhị ném cho miếng trầu nhưng vì kém cỏi nên hắn không bắt trúng. Còn chàng Đăm Săn đã bắt trúng miếng trầu, khiến sức mạnh tăng lên gấp bội và chàng đã giành chiến thắng, mang được người vợ yêu quý trở về.

Đăm Săn trở về trong chiến thắng vang dội. Trước khi cùng dân làng trở về, chàng đã có những hành động, ứng xử hết sức đẹp đẽ: kêu gọi tôi tớ của Mtao Mxây đi theo mình để xây dựng một cộng đồng lớn, giàu mạnh. Lời kêu gọi ấy vô cùng tha thiết, hướng đến từng gia đình nhỏ để mong nhận được sự đồng thuận, ủng hộ của họ.

Không chỉ vậy, lời kêu gọi ấy còn rất thấu tình, đạt lý: “Ơ tất cả dân làng này, các ngươi có đi với ta không? Tù trưởng các ngươi đã chết, lúa các ngươi đã mục. Ai chăn ngựa, hãy đi bắt ngựa. Ai giữ voi, hãy đi bắt voi. Ai giữ trâu, hãy đi lùa trâu về”. Bởi vậy, lời kêu gọi đó đã nhận được sự đồng thuận của tất cả dân làng, họ đều có chung một mục đích xây dựng một cộng đồng to lớn, hùng mạnh để tất cả mọi người được hưởng ấm no, hạnh phúc.

“Không đi sao được, làng chúng tôi phía bắc đã mọc cỏ gấu, phía nam đã mọc cỏ hoang, người giàu cầm đầu chúng tôi nay đã không còn nữa”. Họ về cùng Đăm Săn: “Đoàn người đông như bầy cà tong, đặc như bầy thiêu thân, ùn ùn như kiến, như mối. Tôi tớ mang của cải về nhiều như ong đi chuyển nước, như vò vẽ đi chuyển hoa, như bầy trai gái đi giếng làng cõng nước”.

Và khi trở về họ mở tiệc ăn mừng vô cùng lớn, kéo dài suốt mùa khô, tù trưởng các nơi tụ hội về chật ních người. Hình ảnh đó cho thấy sự lớn mạnh của buôn làng Đăm Săn, đã giàu có nay lại càng giàu có hơn. Tiếng tăm, vẻ đẹp phẩm chất và sức mạnh của chàng lại càng vang xa, khiến ai cũng ngưỡng mộ.

Bên cạnh hai nhân vật chính là Đăm Săn và Mtao Mxây cũng cần kể đến một số nhân vật khác như: Hơ Nhị và ông Trời, đây là hai nhân vật trợ thủ, xuất hiện để giúp Đăm Săn chiến thắng. Không chỉ vậy, họ còn giúp tôn vinh Đăm Săn, khẳng định tính chất chính nghĩa của nhân vật này. Ngoài ra cũng cần kể đến nhân vật quần chúng, đám đông, họ là những người hậu thuẫn cho Đăm Săn hoặc bị chàng thuyết phục bằng tài năng, phẩm chất. Tất cả bọn họ đều có một mục đích chung tôn vinh vẻ đẹp sức mạnh và phẩm chất của Đăm Săn.

Bằng nghệ thuật xây dựng nhân vật, ngôn ngữ đặc sắc, đoạn trích đã làm nổi bật vẻ đẹp anh hùng, dũng cảm của Đăm Săn. Vẻ đẹp của Đăm Săn là vẻ đẹp kết tinh của cả cộng đồng, nhân vật hội tụ sức mạnh của nhân dân, đó là vẻ đẹp, sức mạnh của lòng tự trọng, danh dự, gắn bó với hạnh phúc gia đình và luôn hướng đến mục đích cao cả xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phục cho cộng đồng.

Mời bạn tham khảo 🍀 Phân Tích Tự Tình Hồ Xuân Hương 🍀 15 Bài Văn Hay Nhất