9+ Phân Tích Bài Thơ Mẹ Của Đỗ Trung Lai Hay Nhất, Mời Bạn Xem Ngay Các Bài Văn Mẫu Cảm Nhận Về Bài Thơ Đặc Sắc Nhất.
Giới Thiệu Bài Thơ Mẹ Của Đỗ Trung Lai
Bài thơ “Mẹ” của Đỗ Trung Lai là một tác phẩm nổi bật trong văn học Việt Nam hiện đại, thể hiện tình cảm sâu sắc và lòng biết ơn của người con đối với mẹ. Bài thơ được viết theo thể thơ bốn chữ, với ngôn từ giản dị nhưng đầy cảm xúc. Dưới đây là nội dung của bài thơ:
Lưng mẹ còng rồi
Cau thì vẫn thẳng
Cau – ngọn xanh rờn
Mẹ – đầu bạc trắng
Cau ngày càng cao
Mẹ ngày một thấp
Cau gần với giời
Mẹ thì gần đất!
Ngày con còn bé
Cau mẹ bổ tư
Giờ cau bổ tám
Mẹ còn ngại to!
Một miếng cau khô
Khô gầy như mẹ
Con nâng trên tay
Không cầm được lệ
Ngẩng hỏi giời vậy –
Sao mẹ ta già?
Không một lời đáp
Mây bay về xa.
Bài thơ này được trích từ tập thơ “Đêm sông Cầu” xuất bản năm 2003. Qua những hình ảnh so sánh giữa cây cau và mẹ, tác giả đã khắc họa rõ nét sự thay đổi của thời gian và sự hi sinh thầm lặng của người mẹ. Hình ảnh cây cau cao vút, xanh tươi đối lập với hình ảnh mẹ ngày càng già yếu, lưng còng, đầu bạc, tạo nên một bức tranh đầy xúc động về tình mẫu tử.
Tặng bạn chùm: Thơ Mẹ Yêu Con Hay Nhất
5 Ý Tưởng Phân Tích Bài Thơ Mẹ Của Đỗ Trung Lai
Dưới đây là một số ý tưởng để phân tích bài thơ “Mẹ” của Đỗ Trung Lai:
Hình ảnh đối lập giữa mẹ và cây cau
- Cây cau: “vẫn thẳng”, “ngọn xanh rờn”, “ngày càng cao”, “gần với giời”.
- Mẹ: lưng đã còng, “đầu bạc trắng”, “ngày một thấp”, “gần đất”.
- Sự đối lập này nhấn mạnh sự thay đổi của thời gian và sự già đi của mẹ, trong khi cây cau vẫn tươi tốt và vươn cao.
Tình cảm của người con dành cho mẹ
- Hình ảnh “một miếng cau khô/khô gầy như mẹ” thể hiện sự xót xa, đau đớn khi thấy mẹ ngày càng già yếu.
- “Con nâng trên tay” cho thấy thái độ trân trọng, nâng niu của người con dành cho mẹ.
- “Không cầm được lệ” diễn tả nỗi xót xa, cay đắng bị dồn nén.
Câu hỏi tu từ và hình ảnh mây bay
- Câu hỏi tu từ “Sao mẹ ta già?” không nhận được lời đáp, để lại sự cô đơn, trống vắng.
- Hình ảnh “mây bay về xa” giống như mái tóc mẹ bạc hòa cùng với mây trắng trên cao, thể hiện niềm xót xa, tiếc nuối.
Nghệ thuật sử dụng ngôn từ
- Thể thơ bốn chữ với ngôn từ giản dị, mộc mạc nhưng giàu hình ảnh và cảm xúc.
- Các biện pháp nghệ thuật như so sánh, nhân hóa được sử dụng khéo léo để làm nổi bật tình cảm và hình ảnh người mẹ.
Thông điệp của bài thơ
- Bài thơ gửi gắm thông điệp về lòng biết ơn và tình yêu thương đối với mẹ.
- Khuyến khích người đọc trân trọng và yêu quý những giá trị giản dị nhưng quý giá trong cuộc sống, đặc biệt là tình mẫu tử.
Xem thêm: Ca Dao Về Mẹ Hay
Dàn Ý Phân Tích Bài Thơ Mẹ Của Đỗ Trung Lai
Hướng dẫn cho bạn cách lập dàn ý chi tiết để viết bài văn phân tích, cảm nhận về bài thơ Mẹ của Đỗ Trung Lai:
I. Mở bài:
- Giới thiệu khái quát về tác giả Đỗ Trung Lai và bài thơ Mẹ
- Khái quát nội dung, nghệ thuật chính của tác phẩm:
- Bài thơ mượn hình ảnh cây cau quen thuộc để khắc họa mẹ. Qua đó, bài thơ thể hiện sự vất vả của cuộc đời mẹ, tình yêu thương chân thành của con dành cho mẹ và sự đau đớn, buồn tủi khi quỹ thời gian của mẹ không còn nhiều, dường như ngày con xa mẹ đang đến gần.
II. Thân bài:
a. Hình ảnh người mẹ
- Hình ảnh mẹ được so sánh với hình ảnh cây cau – một loài cây quen thuộc trong các làng quê Việt Nam.
- Những hình ảnh về “mẹ” và “cau”:
- Lưng mẹ “còng” – cau “thẳng”
- Cau “ngọn xanh rờn” – mẹ “đầu bạc trắng”
- Cau “ngày càng cao” – mẹ “ngày một thấp”
- Cau “gần giời” – mẹ “gần đất”
=> Hình ảnh người mẹ tuổi tác ngày một lớn theo năm tháng.
b. Tình cảm của người con dành cho mẹ
- Hình ảnh so sánh “một miếng cau khô/ khô gầy như mẹ”: Xót xa, đau đớn khi tuổi tác của mẹ ngày càng lớn, sức khỏe ngày càng yếu đi.
- “Con nâng trên tay”: Thái độ trân trọng, nâng niu của người con dành cho mẹ.
- “Không cầm được lệ”: Nỗi xót xa, cay đắng bị dồn nén.
- Câu hỏi tu từ “Sao mẹ ta già?”: Câu hỏi tu từ không nhận được lời đáp, để lại sự cô đơn, trống vắng.
- Hình ảnh “mây bay về xa” cũng giống như mái tóc mẹ bạc hòa cùng với mây trắng trên cao thể hiện một niềm xót xa, tiếc nuối, chỉ có thể chấp nhận mẹ như mây trên trời đang rời xa mình.
=> Cảm xúc đau lòng của người con khi chứng kiến mẹ đang già đi trước mắt mình, niềm thương cảm, nỗi xót xa và sự trân trọng dành cho người mẹ.
III. Kết bài:
- Khẳng định lại giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ Mẹ
- Khuyên mọi người luôn phải yêu thương, kính trọng cha mẹ mình.
Những bài văn mẫu 🌸 Cảm Nhận Về Bài Thơ Mẹ Là Tất Cả🌸 ngắn hay!
9+ Mẫu Cảm Nhận, Phân Tích Bài Thơ Mẹ Của Đỗ Trung Lai
Gợi ý cho bạn 9 bài văn mẫu nêu cảm nhận và phân tích về bài thơ Mẹ của Đỗ Trung Lai hay nhất, xem thêm bên dưới:
Bài Văn Phân Tích Bài Thơ Mẹ Của Đỗ Trung Lai Hay
Tham khảo bài văn phân tích về bài thơ mẹ của nhà thơ Đỗ Trung Lai đặc sắc dưới đây:
Tình mẫu tử từ lâu đã trở thành đề tài phổ biến trong thơ ca. Mỗi nhà thơ sẽ có những cách khác nhau trong việc khai thác mảng đề tài này. Nếu như nhà thơ Đỗ Bạch Mai ghi dấu bằng tác phẩm “Một mình trong mưa” để nói về nỗi vất vả, cô đơn của người mẹ khi phải lặn lội nuôi con thì tác giả Đỗ Trung Lai lại đem đến cho người đọc cảm xúc đau xót của con khi chứng kiến mẹ ngày một già yếu.
Trước hết, nhan đề bài thơ “Mẹ” đã bao trùm toàn bộ chủ đề của văn bản. Từ “mẹ” không đơn thuần là cách gọi thông thường mà nó còn bao chứa rất nhiều ý nghĩa. Đó không chỉ là tình yêu thương của mẹ dành cho con cái mà nó còn là tình cảm đong đầy, biết ơn của con đối với người đã có công sinh thành, dưỡng dục mình. Như vậy, qua nhan đề tác phẩm, ta có được những hình dung ban đầu về văn bản và hiểu hơn nỗi niềm của Đỗ Trung Lai khi nghĩ về mẹ.
“Lưng mẹ còng rồi
Cau thì vẫn thẳng
Cau – ngọn xanh rờn
Mẹ – đầu bạc trắng
Trong hai khổ thơ đầu, nhà thơ đã sử dụng biện pháp tương phản đối lập giữa hình ảnh cây cau với mẹ già. Ngay từ dòng thơ đầu tiên, người con đã khẳng định chắc nịch và đầy dứt khoát “Lưng mẹ còng rồi”. Dường như chỉ một từ “rồi” thôi đã cho thấy nỗi ngậm ngùi của con khi không thể thay đổi được sự thực là mẹ đã già yếu.
Cau ngày càng cao
Mẹ ngày một thấp
Cau gần với giời
Mẹ thì gần đất!”
Nếu cau tràn trề sức sống, không ngừng phát triển và xanh tươi với dáng vẻ thẳng tắp khiến cho tác giả cảm thấy như “gần với giời” thì người mẹ lại hiện lên với tấm lưng còng, “đầu bạc trắng” và ngày “một thấp đi”. Biện pháp điệp ngữ “ngày” như nhấn mạnh thêm sức tàn phá của thời gian.
Kết thúc khổ hai, nhân vật trữ tình đau xót cất lên “Mẹ thì gần đất!”. Câu thơ chất chứa biết bao nỗi ngậm ngùi vì không thể chối bỏ được hiện thực mẹ đang đến gần hơn với ngày chia lìa cõi sống. “Gần với đất” chính là ẩn dụ cho sự chấm dứt của một kiếp người.
Lý do khiến nhà thơ chọn cau để khắc họa tình cảnh ốm yếu của mẹ lúc về già bởi cau hiện diện trong mọi thói quen, lối sống ở mỗi làng quê. Chính vì vậy, cau và mẹ luôn song hành cùng nhau trên hành trình sống. Đặc biệt, tác giả nhận ra được những nét giống và khác giữa mẹ và cau. Cho nên, thông qua hình ảnh cau ở hai khổ thơ đầu, ta cảm nhận rõ hơn nỗi buồn, sự day dứt của người con đối với mẹ.
“Ngày con còn bé
Cau mẹ bổ tư
Giờ cau bổ tám
Mẹ còn ngại to!
Đến những khổ thơ tiếp theo, ta sẽ thấy cảm xúc dâng trào của nhân vật trữ tình khi chứng kiến mẹ ngày một già yếu. Thực tế đau lòng trước mắt đưa chủ thể quay trở về những ngày còn thơ với miếng cau mẹ bổ làm tư. Giờ đây, trái cau đã được chia nhỏ thành tám miếng nhưng “Mẹ còn ngại to!”. Câu thơ gợi ra vẻ móm mém lúc về già.
“Một miếng cau khô
Khô gầy như mẹ
Con nâng trên tay
Không cầm được lệ”
Biện pháp so sánh “Một miếng cau khô/ Khô gầy như mẹ” vừa miêu tả được tình trạng khom khem của mẹ già vừa thể hiện sự bùi ngùi trong lòng người con. Từ nâng ở dòng thơ “con nâng trên tay” không phải là hành động cầm, nắm thông thường mà là thái độ cẩn trọng, nâng niu. Vì cau đã khô, héo nên con không nỡ làm tổn thương. Hay do miếng cau làm liên tưởng đến mẹ nên con càng cẩn trọng, trân quý? Cảm xúc như vỡ òa khi con “không cầm được lệ”. Nỗi nhớ thương mẹ khiến con bất lực mà bật khóc.
Ngẩng hỏi giời vậy
-Sao mẹ ta già?
Không một lời đáp
Mây bay về xa.”
Câu hỏi cuối bài thơ “Sao mẹ ta già?” đâu chỉ để hỏi trời cao mà đó còn là câu hỏi người con đặt ra cho chính bản thân mình. Quy luật sinh – lão – bệnh – tử là điều ai cũng phải trải qua. Chỉ tiếc con người ta không thể thay đổi để có thể trường sinh bất lão. Do vậy, câu thơ như khắc sâu thêm nỗi bất lực của người con trước thực tại.
Để làm nổi bật chủ đề của bài thơ, tác giả sử dụng thủ pháp đối lập tương phản để nhấn mạnh sự xót xa khi thấy mẹ già nua, ốm yếu. Các biện pháp tu từ như so sánh “Một miếng cau khô/ Khô gầy như mẹ”, điệp ngữ “ngày” càng làm nổi bật thêm nỗi niềm sâu kín của người con. Hình ảnh thơ gần gũi, ngôn từ trong sáng, giản dị khiến cho văn bản dễ đi sâu vào lòng người đọc.
Bằng tình yêu thương cùng sự kính trọng vô ngần đối với mẹ, tác giả đã sáng tạo nên những vần thơ vô cùng tinh tế gửi đến chúng ta. Bài thơ là lời nhắc nhở những người con hãy biết yêu thương mẹ của mình.
Tuyển tập 14+ bài văn 🌸 Phân Tích Bài Thơ Về Thăm Mẹ 🌸 chọn lọc!
Phân Tích Bài Thơ Mẹ Của Đỗ Trung Lai Ngắn Nhất
SCR.VN gửi tặng bạn bài văn phân tích về bài thơ mẹ của nhà thơ Đỗ Trung Lai ngắn nhất cho các bạn tham khảo
Có rất nhiều tác phẩm viết về tình mẫu tử, sự trân trọng và lòng kính yêu đối với người mẹ, trong đó bài thơ “Mẹ” của Đỗ Trung Lai được đánh giá cao. Trong bài thơ này, nhà thơ đã dùng hình ảnh cây cau, một loài cây phổ biến trong các làng quê Việt Nam, để so sánh với hình ảnh người mẹ.
“Lưng mẹ còng rồi
Cau thì vẫn thẳng
Cau – ngọn xanh rờn
Mẹ – đầu bạc trắng
Cau ngày càng cao
Mẹ ngày một thấp
Cau gần với giời
Mẹ thì gần đất!”
Sự đối lập giữa người mẹ và cây cau được thể hiện qua các cụm từ như “Lưng mẹ còng rồi – Cây cau thì vẫn thẳng”, “Cây cau – nụ xanh rợn, Mẹ – đầu bạc trắng”, “Cây cau gần với trời – Mẹ thì gần đất”. Từ đó, tác giả muốn nhấn mạnh sự thay đổi của người mẹ khi trải qua thời gian về tuổi tác và ngoại hình.
Đặc biệt, hình ảnh so sánh “Một miếng cau khô – Khô gầy như mẹ” trong khổ thơ tiếp theo làm nổi bật sự giàu nua và héo hon của người mẹ.
“Một miếng cau khô
Khô gầy như mẹ
Con nâng trên tay
Không cầm được lệ”
“Miếng cau khô” gợi lên hình ảnh của một thứ héo tàn, không còn sức sống. Và khi tuổi già đến, hình dáng của mẹ dường như cũng trở nên gầy guộc hơn, do cuộc đời đã hy sinh hết mình cho con cái. Từ “nâng” và “cầm” đã thể hiện tình cảm sâu nặng của người con dành cho mẹ. Bao nhiêu yêu thương và trân trọng, nhưng con vẫn cảm thấy xót xa đến tột cùng. Cảm xúc bị kìm nén cuối cùng cũng tràn ngập thành những giọt nước mắt.
“Ngẩng đầu hỏi giời
Sao mẹ già ta?
Không một lời đáp
Mây bay về xa.”
Câu hỏi tu từ vô vọng, không có lời đáp nào, chỉ để lại cảm giác cô đơn và trống vắng. Không ai có thể trả lời được câu hỏi tại sao mẹ già đi, và không ai có thể ngăn chặn được guồng quay của thời gian đầy tàn nhẫn. Hình ảnh “mây bay về xa” cũng như tóc mẹ đã bạc thêm, hòa quyện cùng những đám mây trắng trên cao, tất cả đều gợi lên niềm tiếc nuối và xót xa.
Bài thơ “Mẹ” của Đỗ Trung Lai đã thể hiện nỗi đau xót xa và tình cảm sâu nặng của người con trước hình ảnh người mẹ già nua theo năm tháng.
Xem thêm: 2 Câu Thơ Về Cha Mẹ
Phân Tích Bài Thơ Mẹ Của Nhà Thơ Đỗ Trung Lai
Bạn có thể tham khảo bài văn phân tích về bài thơ mẹ của nhà thơ Đỗ Trung Lai bên dưới để biết cách làm đề tài này:
Đã từ bao đời nay, hình ảnh người mẹ thường hiện hữu trong thơ ca. Mỗi nhà thơ khi viết về mẹ đều mang đến những nét riêng đầy xúc động. Nhiều người yêu thơ từng nhắc đến Mẹ và quả của Nguyễn Khoa Điềm, Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa của Nguyễn Duy, Trở về với mẹ ta thôi của Đồng Đức Bốn… và trong những bài thơ hay viết về mẹ không thể không nhắc đến bài Mẹ của nhà thơ Đỗ Trung Lai. Bài thơ được in trong tập thơ Đêm sông Cầu, Nhà xuất bản Quân đội nhân dân năm 2003.
Bài thơ Mẹ triển khai qua hai hình tượng sóng đôi: cau và mẹ, nhà thơ chọn một thứ cây rất gần gũi trong đời sống ở mỗi làng quê. Đã từ bao đời cây cau, quả cau cùng lá trầu trở thành một nét đẹp trong đời sống tinh thần người Việt. Hình ảnh quả cau, lá trầu xuất hiện trong mọi nghi lễ quan trọng của vòng đời con người từ khi sinh ra đời, cưới hỏi, lễ Tết đến sinh hoạt hằng ngày.
Miếng trầu là đầu câu chuyện. Xuyên suốt bài thơ, nhà thơ Đỗ Trung Lai đã khai thác thủ pháp nghệ thuật đối lập qua từng khổ thơ để đem đến cho người đọc những cảm nhận sự gần gũi giữa cau và mẹ:
Lưng mẹ còng rồi
Cau thì vẫn thẳng
Cau – ngọn xanh rờn
Mẹ – đầu bạc trắng.
Lời thơ ngỡ như lời nhận xét thông thường những đằng sau mỗi con chữ là bao đắng đót, xót xa khi nhận ra thời gian, nỗi vất vả cuộc đời đã hằn lên lưng còng, trên mái đầu bạc trắng của mẹ. Không cần nhiều lời chỉ qua hai hình ảnh lưng còng và mái đầu bạc trắng của mẹ mà gợi ra bao cảm nhận về công lao của mẹ, sự nhọc nhằn, đắng cay trong cuộc đời mẹ cho con khôn lớn, trưởng thành.
Nhà thơ Trương Nam Hương khi viết về mẹ cũng có những câu đầy xúc động về tấm lưng còng của mẹ:
Thời gian chạy qua tóc mẹ
Một màu trắng đến nôn nao
Lưng mẹ cứ còng dần xuống
Cho con ngày một thêm cao
(Trong lời mẹ hát).
Cùng với thời gian, cau ngày càng cao, mẹ ngày một thấp, dân gian có câu: “Gần đất xa trời” nhằm nói lên sự già nua, cái chết đang đến gần. Sự gần đất của mẹ theo cả nghĩa đen và nghĩa bóng nghe bao nuối tiếc khi quỹ thời gian của mẹ không còn nhiều. Mẹ như ngọn đèn trước gió, như chuối chín cây, thời khắc con không còn mẹ đang đến ngày một gần:
Cau ngày càng cao
Mẹ ngày một thấp
Cau gần với giời
Mẹ thì gần đất!
Mỗi khổ trong bài thơ đều gắn với cau, hình ảnh người mẹ và miếng trầu bao đời đã trở nên quen thuộc. Ngày xưa, khi mẹ chưa già, quả cau bổ làm tư – vừa miếng với mẹ nhưng bây giờ quả cau bổ tám mẹ còn ngại to, ý niệm thời gian hiển hiện trong mỗi khổ của bài thơ, thời gian làm mẹ ngày một già đi, răng rụng dần nên miếng cau nhỏ nhưng vẫn khó khăn với mẹ.
Hình ảnh người mẹ được ví như miếng cau khô gầy, thời gian đã bào mòn tất cả, chỉ nay mai mẹ không còn trên thế gian nữa, nhà thơ không khỏi ứa nước mắt trước hình hài của mẹ.
Khổ kết với câu hỏi tu từ, người con thảng thốt nhận ra quỹ thời gian của mẹ không còn nhiều, không tránh khỏi quy luật cuộc đời và ngày con xa mẹ đang đến gần. Câu hỏi nhưng không có câu trả lời, chỉ có mây bay về xa như những nỗi niềm rưng rưng, dâng trào cảm xúc:
Ngẩng hỏi giời vậy
– Sao mẹ ta già?
Không một lời đáp
Mây bay về xa.
Bài thơ rất kiệm lời mà hàm chứa bao tình ý sâu xa, lời thơ dung dị, tự nhiên, không nhiều dụng công nghệ thuật nhưng vẫn gây xúc động người đọc bởi cảm xúc chân thành, chạm đến những gì thiêng liêng nhất của mỗi người, đó là tình mẫu tử.
Gợi ý 🌸 Phân Tích Bài Thơ Nhớ Mẹ Năm Lụt 🌸 đặc sắc!
Phân Tích Về Bài Thơ Mẹ Của Đỗ Trung Lai Học Sinh Giỏi
Các bạn học sinh đừng bỏ qua bài văn phân tích về bài thơ mẹ của nhà thơ Đỗ Trung Lai của học sinh giỏi mà chúng tôi sưu tập được sau đây nhé!
“Mẹ ơi con đã già rồi con ngồi nhớ mẹ khóc như trẻ con
Mẹ ơi con đã già rồi con ngồi ngớ ngẩn nhớ ngôi nhà xưa
…
Mẹ ơi thế giới mênh mông, mênh mông không bằng nhà mình
Dù cho phú quý vinh quang, vinh quang không bằng có mẹ.”
Đây là những câu hát trong bài hát Mẹ tôi của nhạc sĩ Trần Tiến mà trong số chúng ta chắc hẳn có nhiều người đã từng được nghe. Chủ đề về Mẹ luôn là nguồn cảm hứng sáng tác bất tận cho thơ ca như vậy. Bởi vì mẹ là người sinh ra chúng ta, cho chúng ta được cảm nhận thế giới và yêu chúng ta vô điều kiện.
Có rất nhiều bài thơ viết về mẹ, trong số đó không thể không nhắc đến bài thơ “Mẹ” của tác giả Đỗ Trung Lai được in trong tập Đêm sông Cầu, nhà xuất bản Quân đội nhân dân năm 2003. Bài thơ là niềm đau xót khôn nguôi của một người con khi tận mắt chứng kiến mẹ mình ngày một già yếu và không còn khỏe mạnh như trước.
Tác giả Đỗ Trung Lai không chọn một tên thật hoa mỹ để đặt cho bài thơ, mà chỉ dùng một từ “Mẹ”, có lẽ bởi vì khi viết về mẹ, từ ngữ dù hay như thế nào cũng không thể diễn tả được hết vẻ đẹp của người, chỉ một từ mẹ linh thiêng cũng đã đủ để nói lên tất cả những khó nhọc và tình yêu thương không bao giờ cạn của người phụ nữ đã sinh ra và nuôi lớn chúng ta. Hình ảnh về mẹ đã được tái hiện chân thật nhất qua hai khổ đầu của bài thơ:
“ Lưng mẹ còng rồi
Cau thì vẫn thẳng
Cau-ngọn xanh rờn
Mẹ-đầu bạc trắng
Cau ngày càng cao
Mẹ ngày một thấp
Cau gần với giời
Mẹ thì gần đất!”
Từ xa xưa đến nay, trong truyền thống văn hóa của người Việt, hình ảnh cây cau luôn giữ một vị trí đặc biệt quan trọng, mọi ngày lễ trọng đại đều không thể nào thiếu miếng trầu, quả cau như ngày cưới, ngày giỗ, ngày tết.
Nhà thơ Đỗ Trung Lai đã chọn loại cây có ý nghĩa đặc biệt nhưng cũng không kém phần thân thuộc với làng quê Việt Nam như vậy để so sánh với mẹ, bởi vì mẹ cũng như cây cau, có vị trí đặc biệt không gì có thể thay đổi trong lòng con và không ai có thể thân thiết với con hơn mẹ.
Tuy có bản chất giống nhau là vậy, nhưng theo thời gian, dường như cây cau và mẹ lại trở nên khác biệt với nhau. Vì lưng mẹ do tuổi già mà ngày một còng đi, còn cau lại “vẫn thẳng”, cau có ngọn “xanh rờn”, như đang ngày một phát triển hơn, mẹ lại “đầu bạc trắng”, biểu hiện của sự lão hóa. Nếu như cau ngày một cao, tràn trề nhựa sống mẹ ngược lại, “ngày một thấp”. Cau cao lớn đến nỗi “gần với trời”, mẹ thì “gần đất”, ở đây, tác giả đã dùng biện pháp nói giảm, nói tránh để chỉ việc mẹ sắp rời xa thế giới này, nghe thật chua xót.
Bằng cách sử dụng biện pháp tương phản đối lập cho hai khổ thơ đầu, nhà thơ Đỗ Trung Lai đã mang tới cho người đọc bức tranh về hình ảnh người mẹ chân thật nhất, mẹ tuy vĩ đại đối với con, nhưng suy cho cùng cũng không ai thắng nổi thời gian, người con phải chấp nhận sự thật cay đắng rằng mẹ đang ngày một già yếu, gần đất, xa trời.
Sau khi tận mắt chứng kiến người mẹ yêu quý của mình đang ngày một rời xa mình, người con đã có những cảm xúc thật đau lòng:
“Ngày con còn bé
Cau mẹ bổ tư
Giờ cau bổ tám
Mẹ còn ngại to!
Một miếng cau khô
Khô gầy như mẹ
Con nâng trên tay
Không cầm được lệ
Ngẩng hỏi giời vậy
-Sao mẹ ta già?
Không một lời đáp
Mây bay về xa.”
Tại sao lúc nhân vật con nhỏ cau mẹ chỉ cần “bổ tư”, còn giờ “cau bổ tám” mẹ vẫn ngại to? Câu trả lời thật buồn thay, đó là vì giờ mẹ đã già, trở nên móm mém nên không thể dùng những miếng to nữa mà chỉ có thể ăn những miếng bé, cau hay thậm chí thức ăn cũng như vậy.
Rồi tác giả lại ví miếng cau khô, “khô gầy như mẹ”, làm nổi bật lên thật rõ nét dáng người khi về già của mẹ, trở thành một người gầy gò, héo mòn vì cả cuộc đời vất vả vì con cái. Có lẽ chính vì vậy mà tác giả đã nâng miếng cau trên tay, không cầm nổi nước mắt vì nhớ tới mẹ mình. Ở đây, nhà thơ Đỗ Trung Lai không dùng từ cầm hay nắm… cho hành động của người con với miếng cau mà lại dùng từ nâng, có ý nghĩa trân trọng, nâng niu và nhẹ nhàng, bởi nhìn miếng cau, người con thấy được hình ảnh mẹ mình ở đó.
Khổ thơ cuối cùng, với câu hỏi tu từ “Ngẩng hỏi giời vậy – Sao mẹ ta già?” cho thấy được sự bất lực của người con, muốn giữ mẹ lại ở bên mình, nhưng không thể nên đành hỏi trời cao dù biết trời cao luôn luôn “Không một lời đáp”. Kết lại bài thơ là hình ảnh “Mây bay về xa”, cũng giống như mây, một ngày nào đó , dù không muốn người con cũng phải chứng kiến mẹ mình hòa vào những áng mây trên trời, bay về xa mãi, không còn bên cạnh mình nữa.
Bài thơ “Mẹ” của tác giả Đỗ Trung Lai với câu từ thật đơn giản nhưng đã chạm được tới trái tim người đọc. Bài thơ đã mang tới những hình ảnh chân thật nhất về người mẹ khi già, cũng như khắc họa thành công tâm trạng đau buồn, bất lực của người con khi chứng kiến người mẹ yêu dấu đang ngày một xa rời mình. Qua bài thơ, tác giả như muốn nhắn nhủ tới người đọc phải biết yêu thương, kính trọng với mẹ của mình khi còn có thể, như câu hát “Ai còn mẹ xin đừng làm mẹ khóc, đừng để buồn lên mắt mẹ nghe không?”.
Cảm Nhận Về Bài Thơ Mẹ Của Đỗ Trung Lai Ngắn Gọn
Nếu bạn đang tìm kiếm bài văn cảm nhận về bài thơ mẹ của nhà thơ Đỗ Trung Lai thì nên tham khảo mẫu mà chúng tôi gợi ý sau đây:
Bài thơ Mẹ là lời của người con, bộc lộ cảm xúc xót xa thương cảm khi thấy mẹ ngày một già đi, tuổi cao sức yếu, không còn khỏe mạnh minh mẫn như ngày xưa. Bao nỗi đắng cay, buồn vui cuộc đời của mẹ đều được miếng trầu cau chứng kiến.
Nhà thơ Đỗ Trung Lai đã chọn hình ảnh cây cau để ví von so sánh với mẹ là một phát hiện khá tinh tế, nhiều biểu cảm, không chỉ về hình thể bên ngoài mà cả sự sâu lắng bấm đốt thời gian thân phận của một đời người. Mẹ thì bao mong mỏi nhưng rồi thời gian khắc nghiệt như một quy luật luân hồi muôn đời: “Lưng mẹ còng rồi – Cau thì vẫn thẳng” và “Cau – ngọn xanh rờn, Mẹ – đầu bạc trắng”.
Hai sắc màu trái ngược nhau, hai hình dáng tương phản nhau tạo ra một ám ảnh cho tiếng thơ tiếng lòng quặn bao nỗi thắt khi “Cau gần với trời – Mẹ thì gần đất”. Chỉ qua hình ảnh miếng cau: “Một miếng cau khô – Khô gầy như mẹ” cũng đủ bao cảm thông héo hắt khi “Con nâng trên tay – Không cầm được lệ”. Hai chữ “nâng” và “cầm” đều chỉ động thái của tình cảm. Nếu “nâng” trang trọng kính trọng biết bao thì “cầm” lại nén bao đắng cay bấy nhiêu.
Từng cặp biểu cảm được song hành tạo ra bao chất chứa, lời ít mà vọng xa. Chính đây cũng là sự vận động cảm xúc của bài thơ “Mẹ” dồn nén để buột ra câu cảm thán mang âm hưởng điệu hành trong thơ văn cổ: “Ngẩng trời hỏi vậy – Sao mẹ ta già”. Câu hỏi tự vấn đất trời cũng chính là tự vấn lòng mình.
Thơ đã chạm được đến nỗi người, cõi người vừa đăm đăm vừa trống trải. Một sự cô đơn ngỡ như vô vọng: “Không một lời đáo – Mây bay về xa”.
Như vậy, bài thơ là nỗi xót xa thưởng cảm của người con trước hình ảnh gầy guộc già nua của mẹ theo năm tháng.
Văn mẫu nêu 🌸 Cảm Nhận Về Bài Thơ Mẹ Vắng Nhà Ngày Bão 🌸 ý nghĩa!
Cảm Nhận Về Bài Thơ Mẹ Của Đỗ Trung Lai Hay
Sau đây là một trong những bài văn mẫu hay cảm nhận về bài thơ mẹ của nhà thơ Đỗ Trung Lai mời bạn cùng xem:
Chủ đề về Mẹ luôn là một nguồn cảm hứng vô tận cho thơ ca. Mẹ là người đã sinh ra chúng ta, cho chúng ta nhận thức về thế giới và yêu chúng ta một cách vô điều kiện. Vì lý do đó, có rất nhiều bài thơ đã được viết về mẹ. Trong số đó, bài thơ “Mẹ” của tác giả Đỗ Trung Lai trong tập Đêm sông Cầu của nhà xuất bản Quân đội Nhân dân năm 2003 là một trong những tác phẩm đáng nhớ.
Bài thơ tập trung vào nỗi đau sâu sắc của một người con khi chứng kiến mẹ của mình ngày một già yếu và không còn khỏe mạnh như trước. Mẹ đã hy sinh tất cả cho con cái của mình, và niềm đau của người con không thể nào được giải tỏa. Chính vì vậy, bài thơ này được coi là một tác phẩm đầy cảm xúc và đầy ý nghĩa về tình mẫu tử.
Tác giả Đỗ Trung Lai không lựa chọn một tên hoa mỹ để đặt cho bài thơ của mình, mà chỉ sử dụng từ “Mẹ”. Điều này có thể là bởi vì, khi viết về mẹ, bất kỳ từ ngữ nào cũng không thể diễn tả hết vẻ đẹp của người phụ nữ đó. Chỉ một từ “Mẹ” linh thiêng cũng đủ để biểu hiện tất cả những khó khăn và tình yêu thương vô tận mà người mẹ đã dành cho chúng ta. Hình ảnh về mẹ đã được phản ánh chân thật nhất qua hai câu đầu của bài thơ.
“Lưng mẹ còng rồi
Cau thì vẫn thẳng
Cau-ngọn xanh rờn
Mẹ-đầu bạc trắng
Cau ngày càng cao
Mẹ ngày một thấp
Cau gần với giời
Mẹ thì gần đất!”
Trong văn hóa Việt Nam, hình ảnh cây cau luôn đóng vai trò rất quan trọng, từ xưa đến nay, trong các ngày lễ quan trọng như ngày cưới, ngày giỗ, ngày Tết thì không thể thiếu miếng trầu và quả cau. Nhà thơ Đỗ Trung Lai đã chọn loại cây đặc biệt ấy để so sánh với mẹ, vì mẹ cũng như cây cau, có vị trí đặc biệt không gì có thể thay thế trong lòng con, và không ai có thể thân thiết với con hơn mẹ. Tuy nhiên, theo thời gian, dường như cây cau và mẹ lại trở nên khác biệt với nhau.
Trong bài thơ, vì tuổi già mà lưng mẹ càng ngày càng còng đi, còn cây cau lại thẳng đứng, và cành cây ngày càng phát triển hơn. Mẹ có đầu bạc trắng là biểu hiện của sự lão hóa, trong khi cây cau lại có lá xanh rờn, tượng trưng cho sự sống động và phát triển. Cây cau cao lớn đến mức gần với trời, còn mẹ thì gần đất.
Tác giả sử dụng các biện pháp nói giảm, tránh để thể hiện sự đau buồn khi mẹ sắp rời xa thế gian. Bằng cách so sánh tương phản giữa cây cau và mẹ, nhà thơ Đỗ Trung Lai đã vẽ nên hình ảnh mẹ chân thật nhất. Mẹ là người vĩ đại đối với con, nhưng thời gian không ngừng trôi, và con phải đối mặt với sự thật rằng mẹ đang ngày một già yếu, gần đất và xa trời.
Sau khi trực tiếp chứng kiến mẹ mình đang từ từ xa cách, người con bắt đầu trải qua những cảm xúc đau đớn trong lòng:
“Ngày con còn bé
Cau mẹ bổ tư
Giờ cau bổ tám
Mẹ còn ngại to!
Một miếng cau khô
Khô gầy như mẹ
Con nâng trên tay
Không cầm được lệ
Ngẩng hỏi giời vậy
-Sao mẹ ta già?
Không một lời đáp
Mây bay về xa.”
Tại sao khi nhân vật con còn nhỏ thì chỉ cần “bổ tư” là đủ, nhưng bây giờ mẹ lại ngại to vậy? Câu trả lời là vì mẹ đã già, cơ thể càng ngày càng yếu nên không thể ăn những miếng to được nữa, chỉ còn ăn được những miếng bé, và cây cau cũng vậy.
Tác giả còn so sánh miếng cau khô, “khô gầy như mẹ”, để tạo nên hình ảnh rõ nét về sự héo hon, tàn tạ của người mẹ khi trở nên già yếu sau một cuộc đời vất vả vì con cái. Chính vì điều này, khi nâng miếng cau trên tay, tác giả không kìm được nước mắt vì nhớ về mẹ.
Trong đoạn văn này, nhà thơ Đỗ Trung Lai sử dụng từ “nâng” thay cho “cầm” hay “nắm” để miêu tả hành động của người con với miếng cau, bởi từ này mang ý nghĩa trân trọng, quan tâm và nhẹ nhàng hơn. Bằng cách này, người đọc cảm nhận được hình ảnh mẹ của người con trong từng nét vẽ của tác giả.
Cuối cùng, bài thơ kết thúc bằng hình ảnh “Mây bay về xa”, một biểu tượng cho sự xa cách giữa người con và mẹ khi mẹ phải đi về phía trời cao. Dù người con muốn giữ mẹ lại bên mình, nhưng cuối cùng đành chấp nhận sự thật rằng mẹ sẽ phải rời xa mãi mãi, để lại cho người con sự đau đáu và nhớ nhung mãi mãi.
Bài thơ “Mẹ” của Đỗ Trung Lai đơn giản nhưng rất cảm động, đã khiến trái tim người đọc rung động. Bài thơ miêu tả rất chân thật hình ảnh người mẹ lúc già, cũng như cảm xúc đau buồn và tuyệt vọng của người con khi thấy mẹ đang dần xa cách mình. Tác giả như muốn gửi gắm thông điệp cho độc giả rằng hãy biết yêu mẹ, kính trọng mẹ khi còn có thể, đừng để khi mẹ không còn ở bên, hối hận vì đã không biết trân trọng.
Xem thêm 🌸 Cảm Nhận Về Bài Thơ Mẹ Của Trần Quốc Minh 🌸 hay nhất!
Mạch Cảm Xúc Của Bài Thơ Mẹ Đỗ Trung Lai Sáng Tạo
Học cách làm làm bài văn cảm nhận về mạch cảm xúc trong bài thơ mẹ của nhà thơ Đỗ Trung Lai cùng mẫu dưới đây!
Tình mẫu tử là chủ đề phổ biến trong thơ ca từ lâu. Mỗi nhà thơ có cách khai thác đề tài này theo cách riêng của mình. Nhà thơ Đỗ Bạch Mai đã ghi lại nỗi vất vả và cô đơn của người mẹ khi phải nuôi con bằng tác phẩm “Một mình trong mưa”, trong khi đó tác giả Đỗ Trung Lai lại kể lại cảm xúc đau lòng của con trước sự già yếu ngày càng tăng của người mẹ trong bài thơ “Mẹ”.
Nhan đề của bài thơ “Mẹ” đã phủ sóng toàn bộ chủ đề của tác phẩm. Không chỉ đơn thuần là một cách gọi thông thường, từ “mẹ” còn chứa đựng rất nhiều ý nghĩa sâu xa. Nó không chỉ là tình yêu thương mà mẹ dành cho con, mà còn là tình cảm đầy đủ, lòng biết ơn của con đối với người đã sinh thành, nuôi dưỡng và chăm sóc cho mình. Vì vậy, thông qua nhan đề của tác phẩm, chúng ta có thể hình dung được sơ lược về nội dung của bài thơ và hiểu được tâm trạng của Đỗ Trung Lai khi viết về mẹ.
Trong hai khổ thơ đầu tiên, tác giả Đỗ Trung Lai đã sử dụng phương pháp tương phản giữa hình ảnh cây cau với người mẹ già. Ngay từ câu thơ đầu tiên, người con đã khẳng định một cách chắc chắn và dứt khoát: “Lưng mẹ còng rồi”. Từ “rồi” đã đủ thể hiện sự buồn bã và nỗi niềm của con khi nhìn thấy sự thật rằng mẹ đã già yếu.
Nếu cây cau đầy sức sống, luôn phát triển và xanh tươi với hình dáng thẳng tắp, khiến tác giả cảm thấy gần với trời, thì người mẹ lại xuất hiện với lưng còng, “đầu bạc trắng” và “một thấp đi”. Sử dụng phương pháp đối nghịch điệu, “một thấp đi” đã nhấn mạnh sức tàn phá của thời gian đối với sức khỏe của người mẹ.
Xem thêm: Thơ Về Tình Mẫu Tử Hay
Viết Đoạn Văn Cảm Nhận Về Bài Thơ Mẹ Của Đỗ Trung Lai Ấn Tượng
Đoạn văn cảm nhận về bài thơ mẹ của nhà thơ Đỗ Trung Lai dưới đây được đánh giá hay và ngắn gọn, mời bạn xem ngay
“Mẹ” của Đỗ Trung Lai là một tác phẩm đem đến nhiều cảm xúc cho người đọc. Bài thơ là lời của người con bộc lộ nỗi xót xa, thương cảm khi thấy mẹ ngày một già đi. Cuộc đời của mẹ từng trải qua biết bao nỗi vất vả, nhọc nhằn.
Tác giả đã mượn hình ảnh cây cau để nói về mẹ. Sự đối lập giữa mẹ và cau: “Lưng mẹ còng rồi – Cau thì vẫn thẳng” và “Cau – ngọn xanh rờn, Mẹ – đầu bạc trắng”, “Cau gần với trời – Mẹ thì gần đất” đã tạo ra một ám ảnh cho tiếng thơ tiếng lòng quặn bao nỗi thắt.
Đặc biệt, hình ảnh “Một miếng cau khô – Khô gầy như mẹ” càng làm nổi bật sự giàu nua, héo hon của người mẹ. Điều đó khiến cho “Con nâng trên tay – Không cầm được lệ”.
Hai chữ “nâng” và “cầm” đều chỉ động thái của tình cảm. Nếu “nâng” trang trọng kính trọng biết bao thì “cầm” lại nén bao đắng cay bấy nhiêu. Từng cặp biểu cảm được song hành tạo ra bao chất chứa, lời ít mà vọng xa. Chính đây cũng là sự vận động cảm xúc để cuối bài nhân vật trữ tình đã tự hỏi: “Ngẩng trời hỏi vậy – Sao mẹ ta già”.
Câu hỏi tu từ không nhận được lời đáp, để lại sự cô đơn, trống vắng. Không ai trả lời được vì sao mẹ già, cũng không ai ngăn được guồng quay của thời gian tàn nhẫn. Hình ảnh “mây bay về xa” cũng giống như mái tóc mẹ bạc hòa cùng với mây trắng trên cao thể hiện một niềm xót xa, tiếc nuối.
Bài thơ thật cảm động, bộc lộ nỗi xót xa thưởng cảm của người con trước hình ảnh già nua của mẹ theo năm tháng.
Viết Đoạn Văn Ghi Lại Cảm Nhận Về Bài Thơ Mẹ Của Đỗ Trung Lai Ngắn
Cuối cùng là đoạn văn ghi lại cảm nhận của em về bài thơ mẹ của Đỗ Trung Lai, bạn xem qua nhé!
Một trong những tác phẩm hay viết về người mẹ phải kể đến “Mẹ” của Đỗ Trung Lai.
Khi đọc bài thơ, người đọc có thể cảm nhận được đây là lời của người con đang bày tỏ cảm xúc về người mẹ của mình. Tác giả đã sử dụng hình ảnh cây cau vốn gần gũi và quen thuộc, để bộc lộ nỗi xót xa khi mẹ ngày càng già đi.
Những hình ảnh đối lập như “Lưng mẹ còng rồi – Cau thì vẫn thẳng”, “Cau – ngọn xanh rờn, Mẹ – đầu bạc trắng” đã gợi ra sự liên tưởng về tuổi già của mẹ. Cùng với đó, nhà thơ còn sử dụng biện pháp tu từ so sánh “Một miếng cau khô – Khô gầy như mẹ” cho thấy sự già nua héo hắt của người mẹ.
Trước hiện thực khắc nghiệt đó, người con đã bộc lộ cảm xúc một cách trực tiếp: “Con nâng trên tay/Không cầm được lệ” – đó là nỗi đau đớn, xót xa. Tất cả được dồn nén để rồi người con tự hỏi chính mình: “Ngẩng đầu hỏi giờ/Sao mẹ ta già?”.
Câu hỏi không nhận được lời đáp. Không ai trả lời được vì sao mẹ già, cũng không ai ngăn được guồng quay của thời gian tàn nhẫn. Hình ảnh “mây bay về xa” cũng giống như mái tóc mẹ bạc hòa cùng với mây trắng trên cao thể hiện một niềm xót xa, tiếc nuối.
Qua bài thơ, người đọc cũng hiểu được thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm đó là hãy trân trọng những giây phút được ở bên cạnh người mẹ, biết yêu thương và trân trọng người mẹ của mình.
Ngoài ra, bạn có thể 🌸 Vẽ Mẹ Đơn Giản Mà Đẹp 🌸 tặng mẹ!